Rojnameya Ronahî

‘Jinên wêjevan hêviyên siberojê ne’

Ronaz Silêman/Qamişlo

Bi armanca geşkirina wêjeyê, Dîwana Wêjeya bakur û rojhilatê Sûriyê ji bo jinan koxebatek li bajarê Qamişlo li dar xist, endama rêveberiya Dîwana Wêjeyê Botan Hoşê diyar kir ku armnaca wan pêşxistin û geşkirina wêjeyê ye.

Bi armanca xurtkirin û geşkirina wêjeyê li bakur û rojhilatê Sûriyê, di sala 2016`an de Dîwana Wêjeyî ya bakur û rojhilatê Sûriyê li bajarê Qamişlo hat damezrandin. Dîwana Wêjeyî di 10’ê Hizêrana 2023’an de bernameyê komxebateke perwrdeyê ji bo jinan ragehand, di 10`ê Tîrmehê de jî ev komxebat hat destpêkirin. Armanca komxebatê ew e ku jinên ciwan ên temenê wan di navbera 15 û 30 salî de ku dixwazin di aliyê wêjeyê de xwe bi pêş bixin, derfet bê pêşkêşkirin.

Derbarê komxebata perwerdê ya Dîwana Wêjeyî ya Bakur û Rojhilatê Sûriyê, endama Rêveberiya Dîwana Wêjeya Bakur û Rojhilatê Sûriyê Botan Hoşê ji rojnama me re axivî.

‘Komxebata  perwerdeyê hemû beşê wêjeyê digire dest’

Botan Hoşê derabrê komxebatê de wiha got: “Armanca sereke a komxebatê geşkirina wêjeyê di milê nivîsandin û şêwazên wê de ye. Ev komxebat li ser 3’ê qonaxan tê birêvebirin, qonaxa yekem û duyem li ser şêwazê nivîsandinê ye, di qonaxa yekem de bêtir tewrî  ji aliyê mamosteyên pispor ve tê destgirtin. Herwiha perwerdeya ku em didin, li ser helbes, çîrok, gotar, roman û şanoyê ye. Beşê duyem jî berdewamiya beşê yekeme, ji ber beşê yekem teoriye û beşê duyem jî piratîkî ye, di beşê duyem de jinê ku hazir bûne yan jî perwerdê distînin dikevin warê nivîsê de ku helbestekê, çîrokek û romanekê binvîsînin. Ji xwe di qonaxa seyem de jî, bêhtir wan berhemê ku hatine nivîsandin û kar zêdetir li ser hatiye kirin, yan jî ji aliyê mamosteyan ve hatine hilbijartin, nivîsên bedew em dikin wek pirtûkekê û berhemeke giştî ji jinên ciwan re derdixînin.”

 ‘Komxebatê qonaxa yekem bidawî kiriye’

Botan di berdewamiya axaftina  wiha got: “Her jinek li gorî derfetê xwe tevlî dibin, carnan li gorî derfetê xwe jî tevlî nabin. Jinên ku tevlî komxebatê bûne ji temen 13 heya 30 salî ne, komxebat bi tevlîbûna 13`e jinên ji bajarê Hesekê, Amûdê û Qamişlo ne dest pê kir. Ji dervî ku jin li navendê kom bibin, herwiha di riya enternêtê re jî têkilî hene, em bêtirî xwe jî di riya wê re berheman dişînin û xwendinê dikin, carnan ji aliyê mamosteyan ve tê pêşinyarkirin ku jin  pirtûkan bixwînin ji bo ku zêdetir nivîsa wan xutir bibe. Di nava komxebatê de, astengiyên zêde li pêşiya me derneketine. Tenê zehmetiya heye ku nivîsandina wêjeyê hizireke bêtir jêr divê. Lê jinên ku tevlî xebatê bûne tevlîbûneke wanî xweş heye. Komxebat qonxa xwe ya yekem bidawî kiriye. Niha em di bêhinvedanê de ne, piştî bidawîbûna bêhnvedanê em ê tevlî qonxa duyem bibin.”

‘Wêjevanên biçûk afrînerê pêşerojê ne’

Endama Rêveberiya Dîwana Wêjeya Bakur û Rojhilatê Sûriyê Botan Hoşê axaftina xwe wiha qedand: “Ev komxebat tenê li bajarê Qamişlo hatiye li dar xistin, ji ber me dixwest nasbikin ka wê heta çi astê karibe dewam bike. Piştî bidawîbûna bajarê Qamişlo li hemû bajarên bakur û rojhilatê Sûriyê wê komxebatên bi vî rengê bên lidarxistin. Herwiha di vê komxebatê de tevlîbûneke baş hebû. Heta dema ku li bajarê Qamişlo hat ragihandin bajarên din jî xwestin ku komxebateke bi vê rengî li cem wan çêbibe. Armanca me ji komxebatê ew e ku em karibin nivîsandin yan xwendina wêjeyê bi nivîskarên biçûk ji bo pêşerojê avabikin, ji ber tevlîbûna jinan di aliyê wêjeyê de kême. Komxebat bi zimanê Erebî û kurdî ye, ji her dû aliyan tevlîbûne û ji aliyan mamosteyên pispor tên şopandin. Ji xwe ê ku gelek kêfxweşiya me aniye xwendekarê Zanîngeha Rojava, beşê Wêje û Dîroknasiyê tevlî komxebatê bûne. Hêviyeke mezin bi van jinên ê ku tevlî komxebatê bûne di pêşerojê de bibin nivîskarên mezin ji bo nifşekî baş yê nivisandina wêje biafirînin.”