Sîpan CAN
Di serdema ku em tê de dijîn, mîna tê gotin serdemeke kapîtalîzm, ango sermeyedar lê serwerin. Bi qasî ku sermaya bilind be ewqas berjewendî û mesleht jî bilind û xortir dibe. li ser bingeha ku çiqas herdû alî di qezncikirina bi lez de li hev dikin ewqas meslehetê hev û din didin meşandin. Mijarek girîng li vir jî xwe dide der ew jî meslehet=qezenc, eger qezenc nebe wê demê meslehet jî nîne û hevakarî jî di ti waran de ne pêkan e. vê dualiya mijarê (meslehet=qezenc) rewşekî gelek metirsîdar bi xwe re derdixne holê. Taybetî di dema şoreşan de. Jiber? Ji ber kuavakirina têkilliyên kar û xebatan di vî warî de wê encamên kirêt her wiha ezezîtî û enaniyetê bi pêşbixe. Lewra, dualiya vê mijarê ji (meslehet=qezenc) pêwîste veguhere (meslehet= sûdwergirtin) ango mesleheta ku bingeha wê sûdgirtina herdû aliyan û ew sûdwergirtin ketina xizmeta derdorê.
Mijar gelekî fireh û belkî şîrovekirina wê zehmet; lê em dikarin çend mînakan bidin, ango di jiyana me de çiqas ew dualiya mijarê serwere. Em ji qada ragihandinê destpê bikin. ne ji aliyê sûdwergirtinê vê mijara derbasdare, ne jî di mijara meslehet û qezencê de. Hema bêje hemû saziyên heyî hayê wan ji hev din jî nîne. Lê; kesyetên di vî warî e dixebtin derbasdarin. Nûçegihan, edîtor, pêşkêşvan, wênekêş, yên xwe wek rojnamevan dibînin piranî di felekea dualiya (meslehet=qezenc) ê de digerin û hawrîdor ji wan sûdênagirê, lewma ev alî pasîve dimîne.
Em saziyên din bînin ziman. Ji sedî 95 mirov di çarçoveya projeyên van saziyan de dibîne. Têkilî û hevakariya gelek saziyan di duliya (meslehet=qezenc) ê derbas dar e. yanî, proja avakirina li ser bingeha ka ew herdû sazî wê çiqas jê qezenc bikin pêk tê. Ji lewra ew proje nabe sedema sudwergirtinê ji bo civak û ferdên wê. Dema encamek ji wê proja van herdû saziyan derdikeve, ango, qezencek, tenê ew jê qezencê dikin. ev mijar ne tenê di warê aborî de sînrodar e. dualiya (meslehet=qezenc) di warên îdolojî, siyasî, leşkerî….hwd. ji lewra pêşketinekî ber bi çav di nava civakên me de nayê dîtin û her tim mîna genim di destarê de tê hêrandin.
Eger em bixwezibin vê mijarê çareserbikin. Dibe ku em ji şaneya destpêkê ya avakirina civakê destpêbikin. Ew jî malbate. Têkliyên di nava malbatê jî ne dûrî mijara (meslehet=qezenc) ê ye. ji ber wê li ser bingeha têkliyekî rast ku mîna têkliya dê û zarokê xwe, çawa bê minetî şîrê xwe didê û ji bo wî heya mezin dibê xizmetê dike, di her qadên kar û şixûlê de em ji xwe re sloganekê bipejirînin ew jî ger meseleht hebe jî divê em sûdê ji hev bigirin.