Kemal Necim
Berî 126 salan binyada avahiya rojnamegeriya Kurdî hate sazkirin. Ên ev binyad saz kirin û ava kirin rewşenbîrên kurd ên bejinbilind bûn. Lê îro piştî 126 salan ên herî zêde dûrî qada rojnamegeriya Kurdî ne, dîse rewşenbîrên kurd in.
Roja 22`ê nîsana sala 1898`an li paytexta Misrê Elqahirayê, yekemîn rojnameya Kurdî bi navê Kurdistanê ji hêla rewşenbîrê Kurd Miqdad Mithet Bedirxan û komek rewşenbîrên Kurd ve hate derxistin. Ew roj ji hêla ciaka kurdan ve weke roja rojnamegeriya Kurdî tê pîrozkirin.
Her sal weke vê rojê berî her kesî partiyên siyasî û kesayetên rewşenbîr vê rojê pîroz dikin. Carna jî şahî û seryranan li dar dixin. Li Rojavayê Kurdistanê berî pêvajoya şoreşê, ev roj weke kevneşopiyekê ji hêla hin partiyên siyasî ve dihate pîroz kirin. Dibe ku hin sedemên rewa yên vê kevneşopiyê hebû ji ber ku her tim rojnamegeriya Kurdî weke çalakiyeke rewşenbîrî ya çîna rewşebîran dihate nasîn, ên ku rojname birêve dibirin, dinivîsîn û heta yên ku dixwendin jî her ew çîna rewşenbîran bû. Ji xwe paşê partiyên siyasî jî ji hêla van komên rewşebîran ve hatin damezrandin. Li Sûriyê û Rojavayê Kurdistanê her çiqas komek kovar û belavokên partiyan derketin jî, lê ji ber rewşên qedexe û çewisandinê ew rojname û kovar û belavok her man di nava çarçoveya rojamegeriya partiyan yan jî rojnamegeriya wêjeyî de. Lewma ew dezgehên rojnamegeriyê nebûn alav û navgîna hişyarkirin û agahdarkirina civakê, her wiha rewşebîr û rojnamegerên civakî jî peyda nebûn. Ji xwe nayê veşartin ku rojname û hemû dezgehên din ên ragihandinê di rewşên asayî de dikarin bandoreke mezin li bîr û baweriyên civaka bikin û civakê der barê zanîn û raman û wêje û çandê de agahdar bikin û pêş bixin. Dîroka welatên cîran û welatên dagikerên Kurdistanê her wiha welatên cîhanê jî vê rastiyê pir eşkere dide diyarkirin.
Ji salên 1990`an û şûn de, bi taybet piştî sala 1992`an ku rojnameya Welat ji hêla rewşebîrên Kurd ên mîna Mûsa Anter ve li bakurê kurdistanê dest bi weşanê kir, êdî careke din derfet li pêşiya rewşenbîrên Kurd vebû ku rol û berpirsyareiya xwe ya hişyarkirin û agahdarkirina civakê pêk bînin.Li Rojavayê Kurdistanê ev bû zêdeyî deh salan qadeke berfereh a rojnamegeriyê li pêşiya rewşebîran hatiye vekirin. Lê tişta ku diyar e, çîna herî zêde ku niha ji vê qadê dûr e ew çîna rewşenbîran e, bi taybet nivîskarên ku bi nivîsên wêjeyî mijûl dibin. Beşek ji van rewşenbîran weke ku xwe ji civakê mezintir dibînin û li xwe danayinin der barê mijarên civakî de mijûl bibin û binivîsin. Weke ku têkilî û hevgihîna bi civakê re û êş û azar û kêşeyên civakê ne mijarên wan in. Lê ew rewşenbîr bi xwe dikarin di panêl û simînaran de der barê rola rewşenbîrên Kurd di avakirin û sazkirina binyada rojnamegeriya Kurdî de baxivin, her wiha dikarin çêra rola rewşenbîran a hişyarkirin û agadarkirina civakê jî bikin. Ji xwe weke despêkê jî me got, ew berî her kesî derdikevin çolan û bi boneya cejna rojnamegeriya Kurdî şahiyan lidar dixin û pîroz dikin.