Zêdeyî 2 mehane ku av ji aliyê UNICEF av li ser koçberên Efrînê yên li herema Şehbayê hatiye qutkirin. Hevserokê Komîteya Avê ya Kantona Efrîn û Şehbayê Sîdo Henan diyar kir ku bi hatina demsala havînê re wê rewşa kampan aloztir bibe.
Zana Roj/ Şehba
Di çarçoveya siyaseta dorpêça hikumeta Şamê li ser gelê Efrînê li herema Şehbayê, rêbaz û pilanên nû li ser gelê heremê tên meşandin. Yek ji wan siyasetan jî qutkirina avê li ser û bi taybet li ser gelê kampan de ku ji 6 salan ve berxwedaniyê dikin. Weke ku me dabû diyar kirin di 15 ê Sibatê de ji aliyê Rêxistina UNICEF ve biryara qutkirina avê li ser tavahî herema Şehabyê hat standin û ev biryar di cih de ket meryetê.
Biryara qutkirina avê bi siyaseta dorpêşa hikumeta Şamê ve girêdayî ye. Di sala 2022 an de av bi temamî li ser gundên heremê qutkirin. Rûxmî ku tê zanîn herema Şehbayê heremek binasaziya wê di encama şerên ku hatine rûdan de, ne saxleme û rûxandiye. Av bi giştî li heremê kêm e û bîrên ku hene jî demkî ne. Bi giştî lêi herema Şehbayê peydakirina av paqij ji xwarin û vexwarinê re pir zehmet e.
Têkildarî berdewamkirina qutkirina avê li ser heremê ji aliyê Rêxistina UN ê ve hevserokê Komîteya avê ya Kantona Efrîn û Şehbayê Sîdo Henan ji rojnameya me re axivî.
`Qutkirina avê yek ji siyasetên dorpêçê ye`
Sîdo di destpêkê de anî ziman ku biryara qutkirina avê li ser koçberan ne di cih de ye û ev yek ji pilanên siyaseta dorpêça Hikumrta Şamê ye û wiha pê de çû: “Siyasetên hikumeta Şamê yên ji bo bêzar kirin û îradeşikandinê li ser gelê Efrînê li herema Şehbayê zêdetirî 6 sala ye tê domandin. tavahî siyasetên ku dane meşandin bandora xwe li ser gelê heyî nekiriye û têkbirina pilanên tê meşandin tekez kirine. Hikumeta Şamê vê carê jî bi qutkirina avê ya ku bingeha jiyanê ye dixwaze bigihîne hin armancên xwe. Biryara qutkirina avê li ser gelekî ku rewşa koçberiyê de jiyan dike ji xwe ne rewa ye û pîvanên mirovî û exlaqî bin pê dike”.
`Zehmetiyên cidî wê derkevin`
Sîdo diyar kir ku qutkirina avê wê rê li ber zehmetiyên cidî di kampan de vebike û wiha got: “5 kampên ku gelê Efrînê tê de jiyan dikin hene, derbaskirina avê ji bo kampan divê rojane bê kirin. rojane zêdetirî 4,750 bermîlên avê ji aliyê rêxistina UN ê ve derbas dibû, rûxmî ku pêwîstiya gel ji viya zêdetir bû. Lê di sala 2022 an de bi gîştî av li ser heremê kêm kir”.
Sîdo wiha dirêjahî da axaftina xwe: “Kampên koçberan em xixwazin nexweazin rewşên wan taybetin. Em mecbûrin her roj pêwîstiyên wan yên rojane temam bikin. Di demsala zivistanê de pêwîstiya zêde bi avê nîne, lê demsala havînê bê av derbas nabe. Bi taybet di kampan de kêmkirina avê divê neyê kirin û ji 6 salan ve em hewil didin ku bi carekî av li ser kampan neyê qutkirin. Ger ev biryar bi vî awayî û bê çareserî bê berdewam kirin em bawerin wê rewşa kampan zehmetir bibe û rê li ber kirîz û nexweşiyên cidî bê vekirin”.
‘Derfetên heyî têra çareserkirinê nakin’
Her wiha Sîdo anî ziman ku ew hewil didin rêbaz û pirojeyên peydakirina avê li heremê dikin û wiha got: “Bê guman rewşa ku tê jiyan kirin cidî ye, lê ji aliyê me ve hemû hewildanên çareserkirina vê yekê tê kirin. Niha rojane nêzî 1700 bermîlên avê li ser her kampekê tê belavkirin. Bi giştî ji Til Rifet heyanî Fafînê 18 menhelên avê di destê me de hene û nîzî 170 aliyatên ku wê avê li ser giştî gundên heremê belav dikin hene. Lê weke ku tê zanîn em rojane kirîza tunebûna sotemeniyê jiyan dikin. ji bo ku ev menhel û aliyat bi awayekî aktîv kar bikin pêwîstî bi sotemeniyê heye.”
Rêbazên çareseriyê
Sîdo wiha axaftina xwe domand: “Ji bo derbas kirina vê rewşê em weke komîteya avê ya navendî her wiha bi Desteya Deredariya heremê û bi alîkariya Heyva Sor A Kurdî re em li ser peydakirina riyên çareseriyê û pirojeyên nû dixebitin. Yek ji wan jî hin menhel hene divê ji nû de bên çêkirin, her wiha kolandina bîran wê were kirin, di heman demê de em hewil didin careke din bi rêbaza enerjiya rojê ji bo av derxistinê bixin meryetê. Lê tavahî rêbazên ku em hewi didin bikin wê ne têrker bin ji ber herem di bingeh de feqîrtiya avê jiyan dike.”
Di dawiyê de Sîdo banga hemû aliyên têkildar kir ku ji rewşa heyî re bibin çareserî û wiha got: “Li hember rewşa ku li herema Şehbayê û bi taybet di kampên koçberan de tê jiyan kirin. Em hemû rêxistinên mirovî yên navnetewî sûcdar dibînin. Ji erka wan ne ji vê rewşê re bibin hêza çareserî û rê nedin ku siyaseta Hikumeta Şamê jiyana mirovahiyê bixe xeteriyê.”