Ezîz KOYLUOGLÛ
Erdogan û DAIŞ. Êdî hemû cîhan van her du navan bi hevre bikartîne. Kengî DAIŞ li ber têkçûyînê be, Erdogan derdikeve pêş û bi rengek dibêje “nabe DAIŞ têkbiçe.” Ev siyaseta Erdogan ji êrîşên DAIŞ yên Kobanê heta niha xwe dubare dike. Di dema ku DAIŞ bi hemû hêza xwe êrîşî Kobanê dikir, Erdogan derket got “Kobanê liberketinê ye.” Yanî di wateyek din de got, waye DAIŞ bi serket. Lewre Erdagan serkeftina DAIŞ wek serkeftina xwe didît, dibîne. Îro jî ev rewş dewam dike.
Berî demekî Hêzên Sûriya Demokratîk ew herema ku DAIŞ li Bakûrê Sûriyê maye kêm mabû bitemamî rizgar bike, artêşa Erdogan dîsa dest bi êrîşên li ser Kobanê, Girê Spî, Serêkaniyê kiribû. Wê demê jî DAIŞ’ê ji wan êrîşên artêşa Erdogan sûd wergirtibû û êrîşên dijwar kiribû. Di wan êrîşan de bi dehan şervanên QSD’ê şehîd ketibûn û birîndar bibûn. QSD’ê li ser wan êrîşên artêşa Erdogan navber dabû pêngava xwe ya li dijî DAIŞ û ji bo parastina herêma sînor ketibû nava tevgerê.
Niha jî Hêzên Sûriya Demokratîk bi taybet li navçeya Hecîn derbên dijwar li çeteyên DAIŞ dixin. Heta niha gelek cih ji destê DAIŞ rizgar kirin. Li gorî çavkaniyên leşkerî ji sedî 50 zêdetir navçeya Hecîn rizgar kirine. Hemleya QSD’ê li herêmê didome. Piştî derbên giran yên li ser DAIŞ dîsa Erdogan axifî. Dîsa gef li Bakûr û Rojhilatê Sûriyê xwar. Ev tehdîdên Erdogan ji destpêka şerê navxweyî yê Sûriyê li ser Bakûrê Sûriyê didome. Niha asta tehdîdan bilind kir. Got wê “di nava çend rojan de êrîşî Bakûr û Rojhilatê Sûriyê bikin.” Ev gotin ne ji rêzê ye û ne wek gefxwarine jî. Ji wê jî derbas dike û armanc tenê parastina DAIŞ jî nîne.
Berî niha gelek caran hatibû gotin ku Erdogan dixwaze beşek ji erdên Iraq û Sûriyê dagir bike. Rejîma Erdogan van herêman wek beşek axa xwe dibîne û liser heq dixwaze. Balkêşe ev herêmên ku dixwaze dagir bike, ji Helebê destpêdike, heta Kerkûk’ê didome. Piştî li Iraq’ê Dewletên Yekbûyî yên Emerîka û Îran’ê bandora xwe zêdekirin û DAIŞ’a dewleta tirk piştgiriya wê dikir, jinavbirin, Erdogan planên xwe guhert û niha qala Iraq’ê nake. Lê Bakûrê Sûriyê bi temamî xistiye hedefa xwe.
Rejîma Erdogan ji Idlibê heta Cerablûs’ê beşek ji Sûriyê ev demeke dagirkiriye. Ev herêma dagirkiriye li Sûriyê cihekî bi berheme û ji ser erda wê ev çend sale sûd werdigre. Niha jî dixwaze beşê din yên Bakûrê Sûriyê dagir bike. Ji bo wê jî Kurdan dike hêncet. Herkes dizane ku hebûna Kurdan li Sûriyê ji bo dewleta tirk tu cara nebûye metirsiyek. Berovajî wê rejîma Erdogan ji destpêkê li ser sînorê xwe yê siyasî êrîşên xwe li gelê sivîl bi dijwarî didomîne.
Bi dagirkirina Efrînê jî hate dîtin, rejîma Erdogan Kurdan wek dijminê xwe dibîne. Li Efrînê bi sedan jin, zarok, pîr kuştin. Îro bi hezaran Kurd li Efrînê di bin îşkencê de dijîn. Bi sed hezaran Kurd neçarî koçberiyê kirin. Talan, kuştin, îşkence, girtin li Efrînê didome. Dewleta Tirk dixwaze hemû Bakûrê Sûriyê bi kuştin, talan, girtin, destavêtin, êşkenceyê aramî, biratî, edaleta herêmê ji nav bibe.
Rejîma Erdogan her çend dibêje ku wê demek kurt li nava axa Sûriyê bimîne jî, lê di rastiyê de di rewşa niha de tê xuya kirin, Erdogan cihê dagirkiriye wê bixwaze demdirêj bimîne. Plana xwe jî li ser vê avakiriye. Wek li Bab, Cerablus û Ezaz jî xuya bû, ku hêzên Emerîkî dema derbasî wan herêman bibûn bi rêya çeteyên xwe hatibû derxistin. Lewra dewleta tirk ya dagirker şirîkan ji bo xwe naxwaze.
Dewleta tirk ya dagirker her dibêje li Sûriyê daîmî nîne û bi taybet ji Rûsan re wiha bêje jî, ev ne cihê baweriyê ye. Dewleta tirk ya dagirker dixwaze beşek ji Sûriyê daîmî dagir bike. Û ji bo vê jî Kurdan wek hêncet nîşan dide.
Yek; armanca rejîma Erdogan ew e ku dixwaze temenê DAIŞ’ê dirêj bike û li şuna DAIŞ hêzên selefi, radîkal li herêmê serwer bike. Du; dixwaze hêza demokratîk ya li Rojhilata Navîn ya Kurd lewaz bike. Sê; û ya esasî jî Erdogan çav berdaye petrol, xaz û çandiya herêmê.
Xuya ye ev plana Erdogan ne di berjewendiyên Rûsan ne jî di berjewendiyê Emerîka de ye. Lê ev jî nayê wateya ku wê rejîma Erdogan êrîş neke.
Gelê Bakûr û Rojhilatê Sûriyê ji niha ve li dijî êrîşên rejîma Erdogan ya dagirker ve xwe amade kiriye.