Birûc Resûl/Qamişlo
Rêveberiya Ajansa NÛJÎNHA Semîra Sozda diyar kir ku bi armanca ragehandina deng û rengê tevahiya jinên cîhanê ajansa NÛJÎNHA hat damezrandin û got, “Ajansa NÛJÎNHA tu sînoran nas nake, li her derê wê deng, reng, êş û hêza tevahiya jinên cîhanê ragihîne.”
NÛJÎNHA ku bi pêşengiya Weqfa Çanda Medyayê ya Jinê ava bû, 6`Çileye 2021`an dest bi weşanê kir. Ajans bi zimanê Erebî, Farsî, Kurdî, Tirkî û Îngilizî weşanê dike û bi biryar e ku bibe dengê jinên li Rojhilata Navîn. NÛJÎNHA bi pêşengiya Weqfa Çanda Medyayê ya Jinê ku li Swêdê ava bû, li war ku gavên destpêkê herdem ji aliyê jinan ve hatiye avêtin, li Rojhilata Navîn serhildana jinê mîna gula berberojê ji nava xakê hêdî hêdî şîn dibe û berê xwe dide roj û ronahiyê.
Têkoşîna bêhempa a jinan li ser vê xakê û li gelek deverên cîhanê ji jinan re dibe ronahî. Ji bo siberoja ku bi destê xwe afirandine bêhtir bê dîtin, ji bo karibin xwe bigihînin jinên li her devera cîhanê yan jî pêwîstiya bi piştevaniyê careke din jin li hev civand. Rojnamevanên jin ku xwe ji danhevî û tecrûbeyên xwe xwedî dikin, ji bo rastiyê û zimanekî nû bi rê ketin. Jinên ku li malê, li kargehan her roj keda wan tê xwarin, li taxan, malan, kargehan nasnameya wan a karkerî, hunermendî, akademîsyeniyê tune tên dîtin, jinên ku her tim tundî li wan tê kirin, dengê wan êdî ji sînoran jî wê derbas bibe.
Li nava NÛJÎNHA jî jinên ku li pey rastiyê ne, wê li dijî her cûre ziman û qalibên zayendîperestiyê, ya heyî ku jin di navenda wê de ye bi rengekî şênber, bi nûçe û rêze nivîsan radixe ber xwendevanan. Bi zimanên Erebî, Farsî, Kurdî, Tirkî û Îngilîzî, çîroka her jinê, bêyî cihêtiya ziman, ol û nijadê, wê bi yekîtiyeke xurt bên vegotin. Rojnamevanên jin weke ajanseke nû ketin ser vê rêyê. NÛJÎNHA amadeye ku li rawestgehên cuda yên Rojhilata Navîn xwe bigihîne jiyana jinan û guhertina li jiyana wan ragihîne.
Di derbarê kar û xebatê ajansa NÛJÎNHA rêveberiya ajansê Semîra Sozda ji rojnemeya me re axivî.
‘Qada ragihandina jinan roj bi roj berfereh dibe’
Semîra Sozde diyar kir ku ajansa Nûçeyan a Jinan di 6`ê çile ya 2021`ê de dest bi kar kir û hejmareke kêm ji rojnamegerên jin û tîmeke ji çend jinan pêk dihat û wiha
got: “Bi derbasbûna 4 salan ji avakirina Ajansa NÛJÎNHA`yê re, hejmar bi awayekî berbiçav zêde bû, her wiha qada ragihandinê roj bi roj berfirehtir dibe. Ajansa Nûçeyan a Jinan, li dijî qalibên ku jin di çapemeniyê de tên temsîlkirin û awayê avabûna jinan tê pêşxistin, forma rojnamegeriyê ya li ser bingeha mafên jinan e. Bêguman rojnamevaniya ku xwe dispêre zihniyeta baviksalariyê, gelekî mêrperest û zayendîperest e.”
‘Têkoşîna jinan a li dijî şîdeta zilaman bihêztir dibe’
Sozda di berdewamiya axaftina xwe de wiha got: “Ajansa Nûçeyan a Jinan ji bo ku her tiştî derxe holê ku jin wê wek zayenda duyemîn bibîne, biçûk bike, biçûk bixîne an jî wek kêm bibîne û temsîliyeta jinê ya di medyayê de, nîqaş dike û ji bo wê veguherîne temsîliyeta medyayê ya jinan, dixebite. Di salên dawî de têkoşîna jinan a li dijî şîdeta zilaman û li dijî baviksalariya kevneperest a li seranserê cîhanê dest bi derketinê kiriye, ji nivîskarên şexsî bigire heta jinên ku di medyayê de dixebitin, bi zelalî dikare bêxemiya medyaya zilam-serweriyê, mijara jinê, lê ji bo me mijara rastîn, piştî ku em serdestiya mêr derxin holê, em ê weke alternatîf bi kar bînin. Li ser vê yekê, weke komek ji rojnamevanên jin ên li Rojhilata Navîn dijîn, ji bo afirandina axaftineke rojnamevaniyê ya ne zayendîperest, di nîqaşên xwe de me gaveke mezin avêtiye, em ê çawa ji tecrûbeyên çapemeniya femînîst ên berê sûdê werbigirin û vê mîrateyê ji bo afirandina axaftineke nû bi kar bînin. Em ji bo amadekirina bultena medyayê ya li ser bingeha ziman û gotareke femînîst a gerdûnî ya li dijî zîhniyeta mêr a serdest, li ser bingeha kontrolkirina bedena jinê û diyarkirina çi li xwe bikin, çawa biaxivin, çend zarokên wan hebin an jî tine bikin an na, dixebitin. Ji ber ku em vê dikin, erdnîgariya ku em tê de dijîn, ne ji xêzkirinê dest pê dike, lê li ser bingeha mîrasa heyî bultena medyaya femînîst diafirînin, li ber çavan digirin.”
Semîra da zanîn ku Ajansa Nûçeyan a Jinê (JINHA) sala 2012’an li bajarê Amedê hate vekirin û di nûçegihaniya jinê de gavên girîng avêtin û piştre ji aliyê dewleta Tirk ve hate girtin. Girtina vê ajansê ku demekê di nûçegihaniya jinê de cihekî girîng girt, hewldana bêdengkirina dengê çapemeniya femînîst e. Di vê baweriyê de ye ku dema ji bo avakirina bulteneke nû ya medyayê dixebitin û li gorî vê mîrateyê me biryar dan, navê JINHA’yê li ajansa xwe bikin.
‘Jiyana jinan li her bajarî ronî dike û tê weşandin’
Semîra Sozda bal kişand ser bultenên Ajansa NUJÎNA bi erebî, kurdî, farsî, tirkî û îngilizî tê weşandin û wiha got: “Ajansa NÛJÎNHA tu sînoran nas nake û wê li her derê bi jinan re têkiliyê deynin, ji Qahîre heta Stenbolê, ji Tehranê heta Kabulê, ji Beyrûd heta Şamê, ji Qamişlo heta Sena`i, ji Bexdadê heta Riyadê dîrok, pêşeroj û jiyana jinan li her bajarî ronî dike û diweşînin. Her wiha me xwest li Rojhilata Navîn xebateke bi vî rengî bikin, lê belê şert û mercên siyasî û hiqûqî yên li herêmê destûr nedan, lewma me biryar dan ku di bin sîwana Weqfa Çanda Medyaya Jinê ya navenda wê li Swêdê ye, dest bi vî karî bikin. Li Rojhilata Navîn li dû zîhniyeta baviksalarî û serdestiya netewe-dewletan a li ser civakan, nûçegihanên me zehmetiyê di rijandina ronahiyê li ser hemû mijarên ku bandorê li jinan dikin, dikişînin, da ku ew jî wekî rojnamevanên din rastî astengiyan bên, da ku nêrîna xwe diyar bikin, civakên girtî ku jin hîn jî bawer dikin ku ew gihaştine azadiya ku tê xwestin nikare ji fikra civak û dewletê ji tirsa jiyana xwe dûr bikeve, wekî mînak li Yemen û Erebistana Siûdî.”
‘NÛJÎNHA wê ji bo hemû jinan riya azadiyê berdewam bike’
Semîra wiha domand: “Şer û pevçûn êşên jinan girantir kirine, heta bi dijwariya rojnamegerên jin jî, lê tevî metirsiya li ser nûçegihanên jin, ew bi hemû hêza xwe hewl didin êşa jinan û çîrokên wan ên ku di xeta agir de dijîn raxin ber çavan, da ku dengê wan bibihîzin û wan û zarokên wan biparêzin. Me ferq kir ku jinên li Bakurê Afrîkayê li gorî Rojhilata Navîn ji bo di nav jinan de hêzeke yekgirtî ava bikin û trajediyên xwe û mafên xwe yên kêm bînin ziman, tevgerên femînîst jî bi qasî ku tên tepisandin çalaktir in, tu kes nîne ku dengê wan bigihîne cîhanê. Lê li gel van zor û zehmetiyan jî NÛJÎNHA wê meşa xwe ya ji bo hemû kesên ku li dora asoya şîn a azadiyê kom bûne, bê ferq û cudahî di navbera ziman, ol, reng û baweriyê de berdewam dike.”
‘Em bi hevre meşa rastiyê û azadiyê bidomînin’
Rêveberiya Ajansa Nûçeyan a Jinê (Nûjîna) Semîra Sozda di dawiya axaftina xwe de wiha got: “Ji logoya NUJÎNHA heta kategoriyên li ser malpera wê, heta formata nûçeyan xwe dispêre wê nêrînê ku her kes, mêr û jin, xweza û mirov, gel, civak û çîn dikarin wekhev, azad û bi pêşengiya jinê bijîn. Pêwîste em rengekî diyar hilbijêrin jî, em li gorî têgîna ku hemû reng rengên jinan in û her reng xwedî wateyeke cuda ne tevdigerin. Ji ber vê yekê me rengê turkuaz hilbijart û bi vî rengî me xwest çîrok, biyografî, şadî û xemgîniyên jinan û trajediyên wan bînin ziman û me jî xwest em dengê wan ragihînin, her wiha ezmûnên wan ên serkeftî ragihînin. Li ser bingeha van hêvî û daxwazan, em dixwazin ku jin hîn bêhtir destekê bidin me ku em bi hevre meşa rastiyê û azadiyê bidomînin.”
