Reşo Mihemed/ Qamişlo
Berpirsiyarê Nivîsgeha Stasiyonên Dabeşkirina Elektrîkê ya kantona Cizîrê Ibrahîm Yûsif Ibrahîm. Yûsif diyar kir ku çaksazkirin an jî bidestxistina stasiyon û torbînên nû di dema heyî de ji ber derfetên kêm, pir zehmet e. Her wiha hêzên navdewletî, êrişên dewleta Tirk ên li ser jêderên elektrîkê weke binpêkirina yasayên navdewletî bi nav dikin.
Elektrîk ji bo pêşveçûna karê rojane yên civakê karektreke bingehîn e û mîna dînemoyekî ye di warê domandina karê saziyên xizmetguzarî de yên ku dikevin xizmeta civakê tişta herî pêwîste. Li kantona Cizîrê rewşa elektrîkê û hebûna wê di roja îro de mijareke li ser zimanê civakê ye. Bi taybet piştî êrişên dewleta Tirk a dagirker yên di 5’ê Cotmehê de li ser herêma Bakur û Rojhilatê Sûriyê dest pê kir û stasyonên elektrîkê, neft û xazê armanc girtin. Her wiha jê û bi şûn ve bi temamî stasiyonên elektrîkê di encama van êrişan de hatin ruxandin. Wekî tê zanîn 12 torbîn ango enefeyên ji bo berhemdayîna elektrîkê li kantona Cizîrê hene. Li kêleka wan jî 25 stasiyonên ji bo dabeşkirina elektrîkê jî hene.
Têkildarî rewşa elektrîkê li kantona Cizîrê, Berpirsiyarê Nivîsgeha Stasiyonên Dabeşkirina Elektrîkê ya kantona Cizîrê Ibrahîm Yûsif ji rojnameya me re axivî.
Êrişên dagirkeriya Tirk li ser stasiyonên Elektrîkê
Ibrahîm Yûsif di derbarê êrişên dewleta Tirk û ziyana ku li sitasiyonên elektrîkê hat kirin wiha got: “Wekî em dizanin di Cotmeha sala borî de dewleta Tirk a dagirker êrişî herêma me kir. Hemû jêderên bingehîn ên ku gel jiyana xwe pê dabîn dikin, ruxand. Di wê demê de stasiyonên elektrîkê yên Qamişlo, Amûdê û Tirbespiyê hatin armancgirtin. Di heman demê de komîteyên me yên çaksazkirinê ketin tevgerê û ev stasiyon çêkirin. Bi dirêjahiya mehekê dikarîn ku wan stasiyonan çêbikin û elektrîkê ji bo gel peyda bikin. Lê piştî ku hatin çêkirin dîsa dewleta Tirk bi awayekî hovane êriş kir û hemû stasiyonên kantona Cizîrê ruxandin. Vê carê netenê stasiyon hatin armancgirtin, lê belê torbînên berhemdayîna elektrîkê jî bi giştî hatin ruxandin û ji xizmetê derketin. Pêre jî hemû welatiyên kantona Cizîrê di tarîtiyê de bê elektrîk man. Her wiha hemû saziyên xizmetguzarî, stasiyonên avê, firne, aş, nexweşxane û hwd… ji xizmetê hatin derxistin. Ji wê demê heta roja îro jî me tu pêvajoyên çaksazkirinê di torbîn û stasyonan de çênekiriye. ”
Elektrîka gundan, navçe û bajarannavçeyên kantona Cizîrê wiha dest nîşan kir: “Piştî ku stasiyon û torbînên elektrîkê ji aliyê dagirkeriya Tirk ve hatin ruxandin, êdî bi çi awayî divabû qederek ji elektrîkê were bidestxistin. Sedem ji vê yekê ew bû ku hin sazî û navend hebûn ku divabû hertim di xizmeta gel de bin. Weke stasiyonên avê, firne û hwd… Komîtetyên çaksazkirinê wê demê di rewşeke awarte de bûn û 24 seetan ketin liv û tevgerê. Lewma me xeteke elektrîkê ji kantona Firatê ber bi Qamişlo, hetanî Siwêdiyê ve kişand. Ev xet jî bîrên avê, aş, firne û hin saziyên taybet yên herêma me dabîn dike. Di roja îro de elektrîka bajar û navçeyên kantona Cizîrê tune ye, ji wê dema ku stasyon bi giştî hatine ruxandin, seteke tenê jî elektrîkê ji bo bajar û navçeyan nehatiye dayîn. Tenê biryar hat dayîn ku di rojê de setek yan 2 setan ji bo gundan were dayîn, ji ber ku gund ne weke bajaran in, jenetor lê tune ne. Li aliyekî din ev xeta ku me ji Firatê aniye ne hêzdar e. Sedem ew e ku dewleta Tirk şerê avê li ser me dide meşandin, li gor peymanên navdewletî, pêwîste dewleta Tirk a dagirker di xuleyekê de 200 m3 av ji bendavên xwe bide çemê Firatê, lê ew 200 m3 dide. Ev yek jî encam dide ku rêjeya avê dakeve û torbînên elektrîkê werin rawestandin.”
Hewldana ji bo çaksazkirina stasiyonên elektrîkê
Berpirsiyarê Nivîsgeha Stasiyonên Dabeşkirina Elektrîkê ya kantona Cizîrê, Ibrahîm Yûsif girêdayî hewldana Rêveberiya Xweser û serdanên hêzên navdewletî ji bo çaksazkrina stasyonan wiha anî ser ziman: “Çaksazkirina stasiyon û torbînên elektrîkê yên ku di encama êrişên dagirkeriya Tirk de hatin ruxandin pir zehmet e. Her wiha bidestxistina stasiyon û torbînên nû jî 4 qatan zehmettir dibe ji ber ku li vir tune ne û buhayên wan jî bi milyonên dolaran e. Ancax ev yek bi riya hêzên navdewletî pêk were, ji ber ku derfetên Rêveberiya Xweser tune ne ku wan stasyonan çaksaz bike an jî yên nû bidest bixe. Li aliyê din jî dewleta Sûriyê jî ji bo vê yekê ji ber siyaseta xwe ne alîkar e û ne amade ye ku destekê bide gelên Bakur û Rojhilatê Sûriyê. Piştî van êrişên ku li ser herêmê pêk hatin û jêderên bingehîn yên elektrîkê hatin ruxandin, hewldan ji bo çaksazkirina stasyon û torbînên berhemdayîna elektrîkê çêbûn, lê hîn tu encam tune ne. Me rapor bi hûrgulî li ser rewşa stasyon û torbînan, her wiha rewşa gel ya ku ev bû zêdeyî 4 mehan bê elektrîk mane, nivîsandin û radestî dewlet û rêxistinên navdewletî kirin. Her wiha hin şandeyên dewletên cuda yên weke şandeyên elmanî, rûsî hêzên Hevpeymana Navdewletî û hwd… Van şandeyan jî rewşa elektrîkê û stasyonan nas kirin, rapor û hevpeyvîn di vê derbarê de amade kirin. Helwesta wan di derbarê encamên ku êrişên dagirkeriya li şûn xwe hiştine, bi neyînî tê xuyakirin û êrişên ku li ser herêmê hatin kirin weke binpêkirina yasayên navnetewî bi nav dikin. Her wiha ji me re gotin em ê xwestekên we û raporên girêdayî rewşa elektrîkê bighînin dewletên xwe û li ser nîqaş bikin. ”