Vîndar Roj/ Şehba
Herema Şehbayê her sel bi keda gelên ku li heremê dimînin berhemên xwe yên çandiniyê xwe xwedî dikin û berhemdana wê jî li herêmê dibe cihê sûdwariyê. Hevserokê Komîteya Çandiniyê ya Kantona Efrîn û Şehbayê Ferhad Dede destnîşan kir ku rûxmî hewaya guncav ya li heremê, lê hemwelatiyên li ser sînor dimînin tu sûdê ji erdê xwe nabînin.
Hawa û axa herêma Şehbayê di aliyê çandiniyê de gelek guncave, tevahî gelên herêmê debara jiyana xwe li ser çandiniyê û xwedîkirina lawiran dikin. Piraniya darên ku li herêmê hatine çandin jî darên Fistiq û zeytûnan ne. Her wiha hemû cureyên fêkî û sebzeyên ku tên çandin di herêmê de tên kirîn û firotan û yekser gel sûdê ji berhemên destê xwe digre. Di sala 2024 an de bi demsala zivistanê re baranên zêde li herêmê bariyan û hemû zeviyên herêmê jî hatin çandin. Lê rûxmî her tiştî jî divê em ji bîr nekin topên dagirkeriya Tirkiyê û dorpêça Hikumeta Şamê yekser bandora xwe li hemû aliyên jiyanê û bi taybet jî li çandiniyê dike.
Têkildarî rewşa çandiniyê di herêma Şehbayê de Hevserokê Komîteya Çandiniyê ya Kantona Efrîn û Şehbayê Ferhad Dede ji rojnameya me re axivî.
`Herêma Şehbayê bi axa xwe ya bi xêr û bereket tê nas kirin`
Ferhad di destpêkê de destnîşan kir ku herêma Şehbayê debara xwe ya jiyanê li ser çandiniyê ye û wiha got: “Herêma Şehba ji kevin de bi çandiniyê tê naskirin, hemû hemwelatiyên herêmê jî bi çandiniyê û xwedîkirina lawiran re mijûl dibin. Şehba ji ber ku weke gundewarên bajarê
Helebê tê naskirin pêşketinên Aborî û pêşesaziyê tê de gelekî lawaze. Ji ber wê yekê aboriya wê li ser çandinî û berhemên lawirvaniyê ye. Her wiha atmosfera Şehbayê di demsala zivistanê de bi pirbûna barana xwe tê naskirin û li herêmê (genim, nîsk, nok, ceh, pîvaz û betat) tê çandin û heyanî astekî jî berhemên wann baş e. Bi van berhemên heyî jî welatî debara xwe ya jiyanî dikin û berhemên xwe jî li bazara bajarê Helebê difroşin”.
`Gel rewşa xwe ya abûrî bi çandiniyê baştir dike`
Ferhad anî ziman ku ji bo bi gel re bibin alîkar xebat û pirojeya belavkirina erdan bi ofîsa Koparatîv (aboriya civakî)re dane destpêkirin û wiha pê de çû: “Weke ku tê zanîn piraniya erdên li heremê bê xwedî man e û ev erd ji aliyê me ve tên çandin û birêvebirin. Weke altirnatîf ji sala borî ve me xweset em van erdan li ser gel belav bikin, ji bona ku gel ji xwe re biçînin û debara xwe ya jiyanê bi riya wê bike. Ev yek bi ofîsa Koparatîf ya ku pêşxistina aboriya civakî hedef digire hat destpêkirin. Sala par qismek ji erdan li ser gel hat belavkirin û tovên ceh, nîsk, kemûn û genim hatin belavkirin. Ji erdên ku di destê Komîteya çandiniyê de hejmarek pir kêm me hişt û yên mayî jî me hemû li ser gelê Efrîn û Şehbayê belav kirin. Bê guman ev xebat bi awayekî erênî hat dîtin û gel jî jê sûd werdigire. Li ser wê esasî ev xebat îsal jî tê berdewam kirin”.
`Hemwelatî di nava zeviyên xwe de Şehîd dikevin`
Ferhad bal kişand ser ambargoya Hikumeta Şamê her wiha rewşa zeviyên ku her roj rastî topbarana topên dagirkeriyê tên û wiha domand: “Dorpêça Hikumrta Şamê li ser gelê Efrînê bi taybet û giştî herêmê kêliyekî jî nehatiye rawastandin, belkî di aliyê çûyîn û hatinê de rê hebe, lê ji aliyê derbaskirina made û pêdiviyên bingehîn yên jiyanî de derfet nayê dayîn ku derbasî herêmê bibin. Çawa ku astengiyan li ber derbaskirina sotemeniyê derdixin, di heman demê de li hember pêdiviyên çandiniyê û semada ku pêwîste li ser gel bê belavkirin kirin jî astengî hene. Ji bona vê yekê em mecbûr dimînin ku berê xwe bidin bazara reş û bi pereyên bir buha pêwîstitên xwe bi dest bixin. Li aliyê din topbarana dagirkeriya Tirkiyê ya li ser tavahî herêmê û bi taybet jî li ser gundewarên nêzî sînor bê navber berdewam dike. Weke ku tê zanîn beşek ji gundên me li ser sînorin û zeviyên xwe li wir xwedî dikin, lê her sale ev gel ji berhemên xwe yên çandiniyê bê par dimênin. Di havînê de ji ber topbaranan zevî hemû dihatin şewitandin ji bilî metirsî û zirarên ku her tim rûdidan. Îsal jî bi heman polîtîkeyê herî dawî du karkerên ku li nava zeviyên xwe de kar dikirin hatin hedefgirtin û di encamê de şehî ketin.
`Ji ber barîna zêde ya baranê, wê rewşa çandiniyê îsal başbe`
Ferhad diyar kir ku li gorî çavdêriyê çandiniya sala 2024’an bi awayekî baş tê birêve birin û wiha got: “Weke ku me aniye ziman ji ber ku îsal baran pir zêde li herêmê barî û rewşa hawayê ji bo çandiniyê gelekî guncav bû. Heyanî niha û li gorî çavdêriyê hemû cûreyên tovên ku gel çandine bi serkeftî û bê zirar hatine derketin. Em bi hêvîne ku ked û xebata gel bi encam bibe û sûdê ji berhemên xwe werbigire”.
`Armanca me pêşxistina xebatên çandiniyê ye`
Hevserokê Komîteya Çandiniyê ya Kantona Efrîn û Şehbayê Ferhad Dede bi van gotinan axaftina xwe bi dawî kir: “Armanca me ya sereke pêşxistina xebatên çandiniyê ye. Rûxmî hemû astengî û kêm derfetên di destê me de jî, lê emê hewil bidin çandiniya herêmê pêşbêxin. Di heman demê de me xwest di demên pêş de pirojeyên din pêş bixin, di asta yekemîn de em hewil didin ku mazotê ji bona welatiyan peyda bikin û li ser cotkaran belav bikin da ku demsala xwe bi serkeftî temam bikin. Bê guman ev yek jî girydayî rewşa giştî ya ku herêm tê re derbas dibe ye.”