Ayşa Silêman/ Qamişlo
Endama Komîna Fîlm a Rojava Nadiya Derwîş diyar kir ku bi saya keda şehîd Xelîl Dag jin îro dikare cihê xwe di qada sînemayê de bigre û bi rola pêşengtiyê rabe û got, “Têkoşer Xalîl Dag ji jinê re bû ronahiya serkeftin û xwebaweriyê.”
Jinê kariye gelek serkeftinên mezin bi dest bixe di milê sînemayê de û gavên mezin avêtiye. Berhemên ku jinê heya roja îro afirandine; Belgefilma Jinwar, Belgefilma Nûjiyan, Filmê Berbû, Filmê Kobanê, Filmê Rûpelên Sor, Belgefilmê Nameyên Ji Şengal û Belgefilmên Jiyana Me Herdem Şer Bû. Jin heya niha li ser şopa Xelîl Dag karê wê di milê sînema de berdewam e.
Di derbarê rola jinê di sînemayê de û bandora Ş. Xelîl Dag li kesayeta wê derhênera di Komîna Filman a Rojava de Nadiya Derwîş ji Rojnameya me re axivî.
Kar û xebatên jinê di aliyê sînemayê de
Nadiya Derwîş diyar kir ku jinê di hemû filman de hewilda ku karekterên jin bidin pêş û wiha got:” Jin wek karektera pasîf dane xuyanîkirin û mêr jî wek karekterekî ektîf dan pêş. Rola jinê jî heretim di van aliyan de di sînemayê de dan xuyanîkirin. Herdem di milê sînemayê de navên mêran dihatin bikar anîn, lê îro roj jinê karîbû xwe isbat bike û cihê xwe di vî warî de bigre. Ne tenê wek lîstikvanekî di hemû filim û rîklaman de bilîze, ku wek hertim wêneyê jineke bermalî derkeve. Berûvajî vê yekê di sînemayê de bêtir hêz, zanebûn, nêrîna wê di aliyê xweşikbûnê de û fikrê wê di sînemayê de derket pêş. Ev yek di sînemaya cîhanê de jî çêbû û helbet heger em behsa Rojava bikin û sînemaya şoreşgerî ya kurd bikin, ev yek li vir jî derket pêş. Îro roj jin bixwe derhênertiyê dikin û sînariyoyan dinivîsînin, amûrên tekînkî û kamîrê jî bikar tînin û karê montajê jî dikin. Deng digrin, ronahiyê çêdikin û dîkor birêvedibin, jin roleke girîng di milê sînemayê de dilîze. Her wiha desthilatdaran gelek hewildanên xwe kirin ku vê rolê bidin windakirin û nehêlin hêza jinê derkeve pêş, lê belê jinê ev yek qebûl nekir û guhertinên gelek mezin çêkirin di milê sînemayê de.
Pêşketina jinê di hemû qadên jiyanê de
Nadiya Derwîş berdewamî da axaftinên xwe û wiha got:” Jin di hemû aliyên jiyanê de kariye xwe bide isbat kirin, îro jin dikarin hemû karan bikin, hêz, fikir û nêrînên wê jî hene. Di hemû qadan de jinê kar û xebat dan meşandin, yek ji wan huner û sînemaye ku îro jin bixwe çîrokên xwe dinivîsînin û derhênertiyê jî dikin. Her wiha pêşketinên gelek mezin kirine û di hemû beşên girêdayî sînema û teknîkê de jî gavên mezin avêtiye. Xelîl Dag yê ku bingeha sînema çiya avakiriye û di sînema çiya de pêşengtî jî kiriye, di hemû filmên xwe de roleke girîng daye jinê û cihê jinê derxistiye pêş. Xelîl Dag di filmê Bêrîtan de şorşgerî û pêşengiya jin derxist pêş û ev yek li hemû cîhanê belav kir. Ji bo jinê hin axaftinên wî jî hebûn, ji ber ku heta dawiyê baweriya wî bi jinê dihat. Di cîhanê de jin rastî gelek astengiyan hatiye û gelek berxwedanî kirine heta ku gihan astekî ku xwe nasbikin, nasname û hebûna xwe jî naskirin. Her wiha li Rojavayê Kurdistanê karê ku jin tevlî nebe ew kar ne temame, ji ber vê yekê Şoreşa Rojava bi Şoreşa jin tê nasîn. Bi vî fikirî û nêzîkatiyê cihê jinê yê bingehîn di aliyê sînemayê de hebû.”
Xelîl Dag ji bo jinê çavkaniya hêzê bû
Derhênera di Komîna Filman a Rojava de Nadiya Derwîş dawî li axaftinên xwe anî û wiha got: “Jin hêza xwe ji Xelîl Dag digre ji ber ku rol û pêşengiya jinê derixist pêş, bi riya vê yekê me karîbû ku em fikir û feraseta xwe ji riya Xelîl Dag dest pê bikin û hîn jî berdewam dikin. Niha di hemû xebatên çêkirina filman de jî jin cihê xwe digire, di hemû beşan de xwe pêşdixin û gihandiye astekî ku bi pisporî jî kar dikin. Her wiha hin derhênerên jin hene ku ew bixwe film û sînaryoyên xwe dinivîsin, heya niha jî gelek berhemên ku jinê bi xwe jî çêkirina derketine pêş.”