Volqan Elî
Bi rastî jî di pey hilbijartinên şaredariyê yên Tirkiye û Bakur de gelek tişt hate nîqaşkirin, hate nivîsîn û dê ev hê jî bidome.
Jixwe wekî me aniye ziman, hem ji bo giştî Tirkiyeyê û hem ji bo hilbijartinên Bakur em jî dikarin çend tiştan bêjin. Fikr û şîroveyên li ser rewşê tenê hin dîtinên bi alîkariya çavdêriyan tên bidestxistinin. Ne ku dê sedî sed wisa bibe; yanî tiştekî dogma û cemid tine ye.
Piştî 31’ê Adarê li Tirkiyeyê û Bakur çi qewimîbû? Tê zanîn. Yek ji pêşketinên herî sereke û herî girîng çi bû? Faşîzma AKP’ê li ber ‘leyistoka’ xwe ya hilbijartinê (ev dîtina faşîzmê bi xwe ye, hilbijartin e, şaredarî ye, parlemen e û nizanim çi ye dema ku berjewendiyên wan bûn mijar, hemû hûrgulî ne) têk çû. Ev jî wan bi xwe, bi devê xwe îlan kirin. Hema hê sindoqên dengan li erdê bûn, Tayip di nîvê şevê de hem îlana têkçûna xwe kir û hem jî dubare bi devê xwe yê bi xwîn got ku ew ê çawa kokê Kurdan beqelîne. Niha, ev rewşa AKP û faşîzma Erdogan ketiye nav de çavkaniya xwe ji gelek faktoran digire.
Sedema herî girîng ku faşîzma dagirkeriya Tirk di mala xwe de terpiliye (ne tenê li Wanê) û ev jî îlankiriye; têkoşîna azadiyê ya gelê Kurd e. Têkoşîn û berxwedana demokratîk a gelê Kurd, ruxmî ku hemû quweta xwe ya manewî ji wê derê girtiye em niha behsa berxwedana gerîla nakin, faşîzma bûye xewnereşka gelan di sindoqên hilbijartinê de xeniqand. Tevî hemû zilm û zordarî û dekûdolaban bi namzetên xwe yên şaredariyan bi ser ket. Ev ji bo niha bila li aliyekî bimîne.
Sedemeke duyemîn jî dibe ku ev be. Jixwe ev jî bi têkoşîna gelê Kurd re eleqadar e. Çi ye ew sedem? Wisa xuya dike ku terîqet, tekke, grubên curbicur ê Îslama siyasî ya selefî êdî wekî berê destekê bi xurtî nadin AKP’ê. Dema ku em vê dibêjin ne ku van hêzan desteka xwe bi temamî kişandine. Na! Hinek lewazbûn, ji hêzê ketin li ber çavan e. Ji bo fêmkirina vê zêde pisporiyek jî hewce nake. Mînak, di vê hilbijartinê de hin partî nû derketibûn yan jî hinan xwe neceribandibû ser ketin. YRP ( partiya Refahê ya nû), BBP (partiya yekîtiya mezin) û hwd. wekî ku me gotiye ev, neyekser be jî bi têkoşîna gelê Kurd têkildar e. Li Tirkiyeyê kevneşopiyek e; hikumetên li hemberê têkoşîna azadiya gelê Kurd têk diçin ji aliyê dewleta kûr ve tên cezakirin. Pratîka dewleta Tirk tije ji van bûyerên wisa ye. Faşîzma AKP-MHP, bi taybetî jî AKP di pêvajoya desthilatdariya xwe ya 25 salan de nekaribûye têkoşîna azadiyê ya gelê Kurd tine bike. Krediya xwe, waadeya xwe xelas kiriye. Kevneşopî ev e; dema li Tirkiye partiyek dibe desthilatdar, li pişta derî û perdeyan soz dide dewleta xwe ku ‘ew ê hewl bide ku tevgera azadiyê ya gelê Kurd tine bike’.
Ev derbirîn yan jî dîtinên me hin tehlîl in ne ku xwe dispêre hin belgeyên di dest de amade ne. Lê ev jî nayê maneya ku bi temamî jî bê bingeh in. (Turgut Ozal, Bulent Ecevit di berdêlê de ne tenê desthilata xwe lê canê xwe jî dan) Kesên ku piştî hilbijartinên herêmî yên li Tirkiyeyê û Bakur, rewşê dişopînin, niha jê re dibin şahid. Bi taybetî piştî ku şaredariya Wanê li gel hate vegerandin, di nava partiya Tayip, AKP’ê de di asta kadroyên wê yên avaker de, di astên din ên curbicur de nîqaşek peyda bû. Hinekan got , “ev neheqiyeke li partiya Demê hatiye kirin”û yên din dozgerê ku biryara şaredarî girtinê daye bi kêmasî dîtin, werhasilî. Gotina me çi ye? Ev hin kesên giregirên berê yan jî niha yên AKP’ê her yek xwediyê terîqat, tekke û hwd ye yan jî alîgirekî/ê wê/î ji rêzê ye.
Eger ne wisa bûya faşîzma niha li Tirkiyeyê, ne ji ber mîrateyeke bi xwîn û xwîdan û keda bi dehan sal be, di asta demokrasiya burjuwa (demokrasiya herî sînordar) de jî ti car nikare destûrê bide ku pênc partî şaredariyan bigire, hemû partî wekî hev faşîst jî bin ev wisa ye ( jixwe ji derveyê Partiya DEM’ê yên din dişibin hev)
Ya din jî; gelê Kurd herî dawî ji Newrozê, 8’ê Adarê bi hêza girtiye, pêvajoya hilbijartinan veguherandiye pêvajoya Şoreşa Demokratîk a Gelan û ev rewş fîilî berdewam e. Di paş gavavêtina faşîzma dagirker de roleke vê ya girîng heye: Faşîzmê mirina xwe dîtiye lewma bi kulekmayinê razî bûye!