​​​​​​​Çalakiya Hefteya Wêjeyî li Qamişlo dest pê kir

Di çalakiya roja yekê ya Hefteya Wêjeyî de semînerek bi navê ”Wêjeya Şoreşê di Navbera Qolincên Zayînê û Jîwariyê de” hat dayîn. Di semînerê de hat diyarkirin tenê wêje dikare êşa herî dijwar ango êşa bêedaletiyê derxe. Li gorî wê jî divê wêjevanên şoreşê bi fikrê şoreşgerî tev bigirin.

Dîwana Wêjeyê ya Bakur û Rojhilatê Sûriyê dest bi rêzeçalakiyên `Hefteya Wêjeyî` a bi dirûşmeya “Wêje Vedenga Êş û Hêviyên Civakê ye” kir. Çalakî bi beşdarbûna nûnerên ji Rêveberiya Xweser, TEV-DEM, yekitiyên nivîskar û rewşenbîran li hola El-Burc a li Qamişloyê dest pê kir.

Hola çalakiyê bi wêneyên nivîskar, wêjevan û rewşenbîran, bi pankarta bi nivîsa `Wêje; Kaniya Derbirîn û Afirandina Civakê ye` hate xemilandin.

Çalakî bi deqeyeke rêzgirtin dest pê kir. Paşê Berdevka Dîwana Wêjeyê ya Bakur û Rojhilatê Sûriyê Narîman Evdikê axivî û bixêrhatina haziran kir.

Narîman Evdikê da zanîn ku armanc ji rêzeçalakiyan nîqaşkirina li ser wêje û pirsgirkên ku ji pêşketina wê re dibin asteng re ye û got: “Nivîskar, rewşenbîr û wêjevanên me yê li Heleb, Şehba û Kobanê ji ber rewşa ewlehiyê mixanbin nikarîbûn beşdarbûbana. Dê mîna `Heftiya Wêjeyî` salan e be û di salên bê de li bajarên cuda bê lidarxistin.”

Piştre li ser navê Rêveberiya Xweser, Cîgira Desteya Çandê Ronahî Hesen jî axivî û da xuyakirin ku wêjevan balyozê hezkirin û aştiyê ne li cîhanê, bi nivîsên wan rastî li derdorê tê belavkirin.

Piştî axaftinan semînera bi navê ”Wêjeya Şoreşê di Navbera Qolincên Zayînê û Jîwariyê de” ji aliyê nivîskar û helbestvanên KurdKemal Necim û Beşîr Mele Newaf ve hat dayîn.

Beşîr Mele Newaf da zanîn ku ew hewcedarî xurtkirina xalên lawaz di wêje û wêjevanan de ne û wiha got:”Wêje beşek ji hunerê ye. Huner û wêje dikarin êşa herî dijwar anku êşa bêedaletiyê derxin pêş çavan. Heke mirov bixwaze civakekê nas bike divê bi rêya wêje û hunerê naskirinê esas bigire, ne bi rêya siyasî ji ber ew rê xwe li ser bingeha hevpeymana dide diyarkirin.

Beşîr Mele Newaf da xuyakirin ku wêjeya kurdî heta niha di 5 qonaxan re derbasbûye: “Qonaxa wêjeya devokî, kilasîk, eqlan e, hizrê neteweyî ku ji salên 1930 di nava xwe de serhildanên Kurdan anku ji hewara Celadet Bedirxan dest pêkiriye heta salên 1980`î, qonaxa sala 1990-2011`an ku tê de wêjeya kurdî di dergehên nû geriya û bendên qirkiirna Kurdan qutkiriye anku bingeheke ji mîrasa Kurdan daye.”

Beşîr Mele Newaf destnîşan kir ku xitaba wêjevaniyê ji ya siyasetmedaran dûr e û wiha pê de çû: “Ji ber ku ya wêjeyî bêhtir ber bi dil û can ve diçe. Xeyal di wêjeyê de bê sînor in û wêjeya bi xeyal di asoyeke bê dawî de ye. Rewşa wêjeyê li Rojava li şûna ku mil bi milê rewşa heyî bisekine, beşeke ji wêjevanan bi buhaneyan xwe ji berxwedan û tekoşîna heyî vedikşînin, berovajî wê em dikarin di vê serdemê de wêjeyeke hêja bidin.”

`Pêwîst e wêjevan li xwebûna xwe vegere`

Kemal Necim jî diyar kir ku ji navê semînerê tê naskirin ku pêwîstî bi derxistina mijara wêje û şoreşê heye û li ser jî nîqaş bê kirin.

Kemal Necim anî ziman ku wêje berpirsyarê serkeftin û binkeftina şoreşê ye, di Şoreşa Rojava de guherîneke hêja û mezin heye tê de bi hezaran bûyerê civakî hene û got: “Hin wêjevan hene li gorî fikrê xwe bûyerên civakî paşguh dikin, da ku van bûyeran bi giştî bibînin gerek vegerin xwebûna xwe anku li rastiya xwe vegerin.”

Kemal Necim bal kişand ser ziraviyên ku gelên di Şoreşa Rojava de dimînin hîs dikin û got: “Kî ji wêjevanên me êşa di hinavê hezker, dê û bavên şehîdên me derxistiye, her wiha divê wêjevanên me di rewşa kêmderftiyan de jî viyan û vîna aşiqên axa xwe derxîne. Wêjeya me nebûye wêjeya civakê.”

Kemal Necim da zanîn ku ji bo wêje bibe wêjeya civakê pêwîstî bi pêşxistina çanda xwendinê, weşangeriyeke pîşeyî û zêde girîngiya pênasekirina pirtûkan di ragihandinê de heye.

Piştre mafê nîqaşê ji bo nivîskar, helbestvan, wêjevan û rewşenbîrên ku beşdarî semînerê bûbûn hat dayîn û diyar kirin ku pêwîste warê rewşenbîrî ji warê partîtî dûr bikeve, ji ber ev yek wê rewşê bighîne aloziya çandê û rewşenbîrî. Divê bêhtir wêjevan nêzî êşa gel bibin da ku gel jî wan bişopîne û berhemên wan bixwîne. Di şoreşê de jî divê wêjevan xwedî fikreke şoreşgerî be.

Dûvra têkildarî Şoreşa Rojava ji aliyê; Fîxan Hîmo û Ednan Hesen ve helbest bi zimanê kurdî, Feyrûz Reşik û Tamir El-Şemerî helbest bi zimanê erebî hat xwendin.

Hefteya Wêjeyî wê heta 2`ê Hezîranê bi semîner û panelên cuda dewam bike.

ANHA