Zana Roj/ Şehba
Yek ji lingên bingehîn yên pêkanîna siyaseta şerê taybet di nava civakan de; Belavkirina madeyên hişbir e. Bi taybet belavkirina madeyên hişbir di nava ciwanan de rê li ber Otoasîmîlasyonê vedike. Yek ji endamên rêveber yên Hêzên Ewlekariya Hundirîn ya Kantona Efrîn û Şehbayê Beşar Îsmaîl diyar kir ku malbat yekemîn hêze ku rê li ber diyardeya madeyên hişbir bigire.
Dijminê mirovahiyê û sîstemên sermayedar bi hemû hêz û tektîkên xwe li ser valaderxistina cewherê ciwantiyê û yê civakan dilîzin. Bi pêşketina demê re mejî û hişmendiya ciwanan jî ferehtir û mezin tir dibe. Bi vê yekê hêza ciwantiyê dikeve herikînê û têgiştina siyaseta ku gerdûn, mirovahî, dewlet û malbat tên birêvebirin zelal dibe. Hêzên kapîtalîst bi teknîk û rêbazên gelek zirav pilana pûçkirina hêza çalak ya ciwantiyê dikin. Bê guman ev yek bi awayekî tê pêşxistin ku di şaneya herî biçûk di mejiyê mirov de xwe bi cih bike û bêyî ku em bizanibin ev tiştekî şaş e em dikevin di bin bandora wê de.
Yek ji siyasetên ku ji aliyê hêzên gilobal de hatiye pêşxistin bikaranîna madeyên hişbir e. Madeyên hişbir dihêle ku zanebûn, hêz, enerjî, fikirandin û hebûna te bi demê re bê pûç kirin. Ev siyeset ji aliyê hêzên kapîtalîst ve bi tayebet hat pêşxistin da ku hêza ciwantiyê û ya fikrandinê nehêle ku biherike û tevbigere. Weke bendek li pêşiya mejiyê mirovahiyê hatiye avakirin. Her wiha ev rêbaz xwe disipêre siyseta Şerê Taybet.
Dijminê gelê Kurd vê siyasetê li ser gelê Kurd dide meşandin. Bi pêkanîn û belavkirina siyasetên şerê taybet di nava ciwanên Kurd de dixweze armanc û pilanên xwe pêk bîne. Li Bakur û Rojhilatê Sûriyê her wiha li herêma Şehbayê diyardeya belavkirina madeyên hişbir di nava ciwanan de pêşketiye, her çiqas kêm be jî lê divê pêşî lê bê girtin. Li hember vê yekê tavahî civak û tevgerên ciwanan û bi taybet Hêzên Ewlekariya Hundirîn xebatê didin meşandin û oparasyonan pêk tînin.
Têkildarî mijara belavbûna diyardeya Madeyên Hişbir di herêmê de yek ji endamên rêveber yên Hêzên Ewlekariya Hundirîn beşa dij madeyên hişbir Beşar Îsmaîl ji rojnameya me re axivî.
Bandorkerên yekemîn Ciwan in
Beşar di destpêka axaftina xwe de anî ziman ku beşa herî zêde di civakê de tê hedef girtin ciwanên û wiha axivî: “Di giştî cîhanê de bandora madeyên hişbir bêtir li ser ciwanan dibe û ciwan di asta yekemîn de dikevin xefka şerê taybet û derûnî yê ku li ser civkê tê meşandin. Bê guman şerê teybat û belavkirina madeyên hişbir bi zanebûn ji aliyê dijmin ve di nava civakê de tê meşandin. Li gorî lêkolîn û xebatên ku ji aliyê me ve hatine pêşxistin, hat dîtin ku li herêma Şehbayê beşek ji ciwanan ketine bin bandora şerê taybet û madeyên hişbir de. Heyanî niha hejmar tam nehatiye tesbît kirin, lê rûxmî ku herêm ewqas biçûke jî, lê rêjeyekî bi vî awayî me hêvî nedikir ku li herema Şehbayê hebe”.
Dijmin dixwaze bi riya medeyên hişbir hêza ciwanan pûç bike
Beşar destnîşan kir ku armanca dijmin ji belavkirina madeyên hişbir ew e ku vîna gel bişkîne û civakê tar û mar bike û got ku: “Ji 6 salan ve em bi vîna xwe li herêma Şehbayê jiyan dikin û em rojane şehîdan didin û li hemberî dagirkeriyê û dorpêça ku li ser me tê meşandin li ber xwe didin. Dijminê gelê Kurd di serî de faşîzma Tirkiyê piştî koçberiyê heyanî vê kêliyê bi hemû hêza xwe êrîşê me dike.
Di heman demê de Hikumeta Şamê bi heman awayî siyaseta dorpêçê dide meşandin. Belavkirina madeyên hişbir li tevahî Bakur û Rojhilatê Sûriyê di armanca hên dagirker û dijminê gelan de ye. Bi vê yekê dixwazin dînamîka civakê û hêza ciwanan tar û mar bike û civakeke bê parastin û dûrî çand û sincên xwe ava bike.
Bandora bikaranîna madeyên hişbir li ser tenduristiyê
Beşar bal kişand li ser bandora bikaranîna madeyên hişbir di aliyê tenduristiyê ve û wiha pê de çû: “Dibe ku di destpêkê de weke hestên kêfxweşiyê li cem mirovan avabike, lê di cewher de ew dibe weke jehirê û di şaneyên laşê mirov de belav dike. Her wiha ev yekser bandora xwe li ser mejî, hêza fikirandinê û piskolojiya mirov dike û nahêle ku mirov bi tiştekî din ji derveyî çawa bi dest bixe û kêfxweş bibe bifikir e. Di heman demê de bandora xwe li ser nefesstandinê jî dike. Bê guman li gorî giranbûna cureyên wê bandora xwe girantir dibe”.
Kampaniya ji bo hişyarkirina civakê ji madeyên hişbir
Beşar anî ziman ku me bi aliyên têkildar re dest bi kampaniya hişyarkirina civakê kir û wiha domand: “Beriya demekê me li herêmê dest bi kampaniya hişyar kirina civakê û bi taybet ya ciwanan kir. Di nava vê kampaniyê de TEV- DEM, Desteya perwerê, Yekîtiya Rewşenbîran û hêzên dij madeyên hişbir cihê xwe tê de girtin. Kampaniya ji her pênc kampan hat destpêkirin û hişyarî û perwerdeyên girêdayî zirara van madeyan ji bo malbatan hat pêşkêş kirin. Ji milekî din ve jî di dibistanan de xebatên hişyarkirina xwendekaran hat meşandin. Di heman demê de li hemû meclîs û komînan ev xebat hat meşandin”.
Pêwîste ku em tev xwe û civaka xwe biparêzin
Beşar di dawiya axaftina xwe de diyar kir ku malbat çare û alîkarê yekemîne ku rê li pêşiya van diyardeyan bigire û wiha got: “Malbat ji bo pêşîgirtina li hember van diyardeyan alîkarê yekemîn ji zarok û ciwanan re ye. Di serî de pêwîste ku malbat werin hişyar kirin û perwerdeya pêwîst ji bona wan were dayîn, ji bona ku ew jî li gorî wê zarokên xwe dûrî madeyên hişbir bigrin û wan biparêzin. Her wiha bangewaziya me ji hemû civakê û ciwanan re di heman demê de ji tavahî sazî û rêxistinên heyî re ew e, ku bi me re û bi ciwanên xwe re bibin alîkar da ku em civaka xwe ji van qirêjiyan biparêzin û paqij bikin”.