DILYAR CIZÎRÎ
Ev çend roj in dewleta Tirk bê navber êrişî herêmê dike. Di êrişên vê carê de sivîl û binesziyê li ber çavên herdû hêzên qaşo garantor Rûsiya û Amerîka dike armanc. Di heman demê de leşkerên hikûmeta Şamê yên sala 2019’an de di encama itîfaqa di navbera Rûsiya û Tirkiyê de hatin bi cihkirin, dibin armanc û heta niha bi dahan leşkeran jiyana xwe ji dest dane.
Di nava êrişan de kerwanê leşkerên Rûsiya yên li herêma Til Temir jî dema dixwest bi leşekerên hikûmeta Şamê ve biçin, bûn hedefa Artşa Tirk. Erdogan bi van nêzîkatiyan peyaman dide Rûsiya. Jê re dibêje, piştî şerê li Ûkranya te bandora xwe di dosya Sûriyayê de winda kiriye. Ji van nêzîkatiyên Tirkiyê û daxuyaniyên Erdogan diyar dibe, êdî Rûsiya ji bo rewşa li Sûriyê nema dikare Tirkiyê bide rawestandin.
Ji xwe Amerîka û Koalîsyona li dijî DAIŞ’ê jî piştî êrişa Serêkaniyê ya 2019’an xwe ji xeta sînor a bi Tirkiyê re vekişandiye. Wiha jî bi îdaya ew li wir nînin xwe ji mijarê dûr dûrdixin, niha jî bi bê dengiya xwe rê dide Tirkiê ya êrîşê. Lê ji ber dosya hevbeş a DAIŞ’ê ewê nikaribe mijarê paş guh bike.
Vê rewşê pirsa wê êriş bibe, an na di serê gelek kesan de gerandiye? Ma rabûna bi dehan balafirên şer û keşfê û topbaran û bombebarana li ser herêmê ne êrişkirine? Dewleta Tirk ji 2012’an li Qestela Efrînê, Şêxmeqsûda Helebê, Serêkaniyê û heta êrişa DAIŞ’ê ya li dijî herêmê êrişên wê ,ranewestiyan e.
Bi dagirkirina Efrînê, Serêkaniyê û Girê Spî jî ev bi encam kiriye. Di nerîna min de Erdogan niha hewcedare êrişeke bejahî pêk bînin û ihtîmala mezin wê pêk bîne. Lê pirs ew e wê çawa pêk bînin? Wê li kur pêk bîne?
Li gorî xuya dike piştî plana teqîna Istenbolê mirov armanca dewleta Tirk baş dibîne. Erdogan û hikûmeta xwe ya amadekariya hilbijartinên têne payîn di 24’ê hizêranê de werin lidarxistin, dike, hewcedare rojeva civaka Tirkiyê bide guhertin. Kirîza aborî û siyasî ya hindir derxîne derve. Wiha jî di bin navê şer rêjeya dengên xwe zêde bike.
BI êrişa li ser herêmên Zap, Metîna û Avaşîn tevî bikaranîna çekên kîmyawî jî nikarîbû encaman bi dest bixe. Berûvajî leşkerên wê zêde têne kuştin. Ev jî destên dijberên Erdogan bi xurtir dike. Ji lewma niha ji her demê zêdetir hewcedarî rojev guhertinê ye. Bi taybet di demekê de opozisyona Tirkiyê hinekî xwe li dijî Erdogan komî ser hev kiriye. Nerîna min jî wê Erdogan êrişên xwe bidomîne, Amerîka û Rûsiya jî wê di helwestên xwe de dewam bin.
Ji bo wê jî em dinerin di van rojan de tevgera şaneyên DAIŞ’ê zêde jî zêde bûye. Di rojên pêş de jî wê hîn zêdetir bibe. Bi vê re jî wê Erdogan hewl bide Minbic û Kobanê ji hev qut bike.
Lê vê carê şer ne wekî berê be, ji ber hindirê Tirkiyê ne li ser heve, Tevî El-Nusra amade kirine, çeteyên Erdogan jî ne li ser hev in. ya giringtir jî amadekariyên QSD’ê ne