FARÛK SAKIK
Di pêvajoya komkujiya Helebceyê de Sedam ji dewletên Ewrûpa madeyên kimyevî û ji Rûsya yê jî makîneyên mîkserê anî li Iraqê gaza jehrî hilberand. Ev gaz li dijî Kurdan bi kar anî. Cîhan bêdeng ma.
Di salên 1980’yî de Sedam dostekî mezin ê dewletên rojava bû. Gelek pere jê qezenc dikirin û ji bo avakirina laboratuwarên kîmyewî û biyolojîk ekîpman jê re dişandin Iraqê.
Piştî komkujiya Helebceyê 8 zanyarên rojavayî derbasî Helebceyê dibin ku yek ji wan jî Prof. Dr. Heyndrickx bû. Şerê Îran û Iraqê hebû û li hemberî hev çekên kîmyewî bi kar danîn. Ev koma ji pirsporên kîmyasalan pêk dihat li ser daxwaza Îranê li heremê bûn. Ewroj derbasî Helebceyê bûn.
Di sala 1992’yan de serokê heyetê Dr. Heyndrickx raporek amade dike û pêşkêşî dewlet û saziyên Ewrupa dike. Di sala 2005’an de dema ku ez di Roj Tv de dixebitîm li ser Helebceyê li Belçîka li zanîngeha Gentê bi wî re hevpeyvînek çêkir.
Digot; “Piştî ku ez jî Helebceyê vegeriyam bi salan min li ser vê karesetê lêkolîn kir. Min rapora xwe ya der barê rewşa Kurdan de pêşkêşî dezgehên navneteweyî kirin, lê belê kesî di qada navneteweyî de tiştek nekir. Li laboratuwara xwe ya Gentê, min ji Xaça Sor re bikaranîna çekên kîmyewî û biyolojîk îspat kir, min ji wan re nimûneyên analîzkirî pêşkêş kir, lê belê civata navneteweyî tu tişt nekir. Dema min rapora van gazan pêşkêş kir, ji min re gotin; van neweşîne, ji ber ku Sedam wê hêrs bibe û em ê nikaribin pê re aştiyê çêbikin.”
Dewleta Tirk bi awayekî hov çekên kîmyewî, gazên jehrî û bombeyan bi kar tîne. Li Zap, Avaşîn û Metîna sedê caran ev bombe hatine bikaranîn. Her wiha bi dehan gerîla jî şehîd xistin. Wek salên Helebceyê heman gotinên ji bo Sedam dihatin gotin, îroj ji bo Erdogan tên gotin. Erdogan hêrs bibe wê pêşî li pêla koçberan veke.
Doh çawa li Helebceyê bêndeng û sûcdar bûn îro jî li hember gerîlayên Kurdan û Kurdistaniyan ev çek tê bikaranîn dîsa bêdeng in. Dr. Heyndrickx di nav hevpeyvînê de digot; heta Kurd nebin hêz wê bêdengiya Ewrupa dewam bike. Îroj Kurd xwedî hêz in. Kurd wê li bendê nemînin ku Amerîka-Ewrupa werin midaxeleyê cîhek bikin û wê demê wê hesab bipirsîn. Na… Jixwe vaye li Rojhilata Navîn di nava şer de ne. Ji bo Tirkiye bi kar bîne, ji êrişên qirkirina Kurdan û li hember gerîlla bikaranîna çekên kîmyewî re bêdeng dimînin.
Ji ber ku di encama bikaranîna van çekên kimyewî de karesetên mezin pêk dihatin, Neteweyên Yekbûyî rêxistinek bi navê ‘Rêxistina Qedexekirina Çekên Kimyawî ( OPCW)’ saz kir. Navenda wê li Holanda li Den Haage. Û di sala1997’an ve ev çek bi peymanek ji aliyê 197 dewletan ve hatine qedexekirin. Ev yek di heman demê de wek sûcekî şer jî hatiye destnîşan kirin. Lê tevî ku sazî heye û peyman hene, Dewleta Tirk li dijî gelê Kurd û gerîlayên wê van bombeyên kîmyewî bi kar tîne.
Yekîtiya Ewrupayê van peymanan bin pê dike û piştgiriyê didin Dewleta Tirk ku çekên kîmyewî bi kar tîne.
Heger ev piştgirî tunebûya wê Erdogan ewqasî rehet tevnegeriya û bikaranîna van çekan bi israr nebûya. Ji bo ku Yekîtiya Ewrupa heta dawî piştgiriyê dide qirkirina Kurdan, Kurd û dostên wan jî li her deverê têkoşînek dane destpêkirin. Divê Kurd li navendên Ewrupa bi dengê xwe doh bi bîra wan bixe û bêdengiya wan a îro bişkîne.