Memed Serdar
Dewleta tirka ya dagirker di hemû warên jiyanê de dûrî pîvanên mirovahî tev digere. Weke ku her tiştek pîvaneke xwe heye, şer û dijminayî jî pîvanê wê hene. Di şerde dijminê xwe xapandin û taktîkên cûrbecûr hene, bi hezaran salin tên bikarhanîn. Lê hinek pîvanên şer hene dijminên herî xerab jî van pîvanan bin pê nakin û li gor wan pînana şerê xwe dike. Sekna dewleta dagirker ya tirkan li hemberî pîvanên şer, ji heqîqetê wan ya dîrokî tê. Ji ber ku di dîroka dewleta dagirker ya tirkan de li erdekê bicihbûn û ji pêşketinên mirovayî sûdgirtin, çênebûye. Herdem li ser pişta hespa geriyan e û dema birçî dibûn, êrîşî dora xwe kirine û talan kirine. Piştî hatine wan ya Anadolê û bakûrê Kurdistanê, nirxên weke mirovayî, medeniyet, çanda gelan, cîrantî û dostanî jî ji gelên herêmê dîtine, lê heta niha jî bi van nîrx û pîvanên mirovayî re nebûne yek.
Di şer de êrîşkirina li ser dijmin tişteke asayîye, lê êrîşên ser medeniyan, jin û zarokan derveyî pîvanên şer e. Herwiha di şer de hinek çek hene bikaranîna wan di peymana mafê mirovande û NY (Netewên Yekbûyî) de hatine qedexe kirin. Lê dewleta dagirker ya tirkan bi taybet di şerê dijî gelê Kurd de yekê ji van pîvanan jî pêk nayîne. Ne tenê şerê leşkerî, di asta şerê taybet jî hemû pîvanan binpê dike. Di serîde ji bo gelê tirk bi xapîne, sînoryoyên derew belav dike. Di dîroka şer ya dewleta dagirker ya tirkan de, çend caran bi navê MÎT ê anjî saziyeke din agahiyên weke operasyonê taybet hatibe belavkirin, ji wana agahiyan ji sedî yek jî neraste. Mînaka herî dawî, beriya çend rojan, agahiyên li ser 2 endamên HPG’ê hat belavkirin. MÎT a tirkan weke bi operasyoneke taybet 2 endamê HPG li Ermenya hatine girtin, agahî belav kir. Piştre hat fêmkirin ku ev her dû endamên HPG ev nîzîk saleke li Ermenya girtîbûn û îstîxbaratê Ermînya ew herdu gerîla teslîmê îstîxbarata tirkan kirîye. Di raya gîştî de bawerî bi agahiyên îstîxbaratê tirkan nîne, ji ber wî herkes bi gûman nîzîkî vê agahiyê bû û piştre rastî jî derket.
Weke pîskolojîk bê dest girtin, hêzên binketî û ji xwe nebawer wiha bi agahiyên operasyonê sexte dixwazin xwe mezin bikin. Lê piştre hîn zêdetir xwe li ber çavê hemû cîhanê rezîl dikin.
Aliyê din ya vê pirsgirêkê jî nîzîkatî û xiyaneta hikûmeta Paşînyan ya Ermînya ye. Di serîde divê bê pirsîn hêzên sînor yê Ermînya ev herdû endamê HPG çawa girtine. Daxûyaniya HPG`de mijar hatiye zelalkirin. Teslîm kirina endamên HPG ji bo tirkan, rewşa hukûmeta Paşînyan jî eşkere kir. Çend daxûyaniyên piştî teslîm kirina dû endamên HPG`ê de eşkere bû ku ev xiyaneta yekem ya Paşînyan nîne. Gelê Ermen Paşînyan baş nasdikin û di rastiyê de ev demeke dirêje ku Paşînyan xîyaneta gelê Ermen dike. Bi dijminê Ermeniyan re dostanî dikir û di gelek mijaran de li hev kiribûn.
Tê îdîa kirin ku Paşînyan bi navbeynkariya Aliyev têkîlî bi MÎT`a tirkan re daniye. Herî dawî berîya çend rojan artêşa Azeriyan êrîş kirin, yê resmî hatiye îlankirin 150 leşkerê Ermenya jîyana xwe ji dest dan. Mirovek di asta herî ketîde jiyan bike jî, di rewşeke cenazeyên 150 leşkerê wî li erdê be bi qatilê leşkerê xwe re hevdîtin nake û lihev nake. Li ser vê rewşê wî endamên HPG teslîm kujerê bi mîlyonan gelê Ermen, kiriye. Divê bê pirskirin gelo Paşînyan xwe li hember çi firotiye tirkan. Herwiha divê gelê Ermen ê bi şeref demeke zûtir, xwe û welatê xwe ji xayînên weke Paşînyan xelas bikin.