Rojnameya Ronahî

Paşroja faşîzma Erdogan nine

Zekî Bedran

Êrîşên dewleta Tirk didome û li herêmên gerîlla weke Zap û Metîna, êrîş berfirehtir bi rêxistin kirin. Lê çeperên ku bi mehane giranî dabûn ser, nekarîn bixin. Zivistan nîzîk dibe, dem ê wan kêm maye. Faşîzma Erdogan li hûndir û li derve di bin sifrê de ye. Hilbijartin nîzîk bûye û ji ber wê pêwîstiyek bi serkeftineke heye. Herwiha di 100 saliya komara Tirkiyê de, Erdogan dixwaze berxwedana Kurdan ji hole rake û xwe bike Atatirk`ê duyem. 40 sale yên hatine ser hikûm, nekarîn PKK û Kurdan binbixin, lê ew dixwaze vê serkeftinê bi dest bixe!

Erdogan li Sûrî jî êrîşên xwe zêde kirin e. Ji xwe bi rêka îhwanciyan, hesabê rûniştina li ser postê xelîfetî jî dikir. Ji bo vê xwast “Bahara Ereban’’ bi kar bîne.  Rêjîm hildiweşiyan û alozî kûrtir dibû. Bi vî hewayê weke masî têkeve nav behrê xwe avêt nava Sûriye yê. Hedefê wî yekemîn pêşîlêgirtina statûya Kurdan bû. Rêjîma Esed nikare zêde berxwe bide, hesab dikir ku weke Kaddafî û Hûsnî Mûbarek wê here. İhvancî wê bên ser desthilatdariyê û Sûrî têkeve bin kontrola faşîzma Erdogan. Bi van hesaban Sûrî xist nav şerekê navxweyiya bi xwîn.

Erdogan derbek giran li Sûrî xist û niha jî berdewam lêdixe. Rojava kir e armanca xwe. Her roj qîr dike û dibêje `korîdora Kurd emê belav bikin, herêma ji Efrîn`ê heta Dêrik`ê heta 30 km bi kûrahî emê bixin bin kontrolê`. Cewherê vê planê, qirkirina kurdên Sûriyê ne. Ji ber ku herêmên Kurdan dirêjahiya sînor de ne. Wê Kurdan ji cihê wan bide koç kirin û malbatên çeteyan û kesên di bin kontrola wan de ne jî, di cîhên wan de wê bi cîh bike. Heman demê de, wê ji kesên van herêman hatine bicîh kirin artêşeke bedîl dijî hikûmeta Şamê avabike. Ji xwe ev yeke bi giranî pêk aniye jî.

Faşîzma Erdogan û Baxçelî, Rojava wek amanceke eşkere danîne ber xwe. Eger li herêmên weke Zap û Metina serkeftinê bidest nexin, wê giraniya xwe bidin ser Rojava. Ji xwe dema şerê li dijî kurdan ket rojevê, mixalefet li meydanê namîne. Di şerê li dîjî kurdan, tevî CHP’ê hemû partî li pişt Erdogan rêz dibin. Kurd ji bo Erdogan weke `neametek ya xwedê` ne.

Rojava bi vî hale xwe, wek derzî di qirikê wan de asê maye. Ji ber ku gelên bakûr û rojhilatê Sûrî li berxwe dan û li ser lingên xwe man. Bi halê xwe yê heyî jî li hember êrîş û dagirkeriyê, xwe amade dikin û dibêjin emê şer bikin. Rêveberiya Xweser wek nûmûneyek rêveberiya demokratîk, hêvî û bawerî dide gelan. Erdogan ê çete jî xistiye bernameya xwe ku hemû tiştên baş û xweş ji holê rake.

Sîcîl ê Erdogan li Sûrî  pir xirabe. Ji qirkirinê bigre, heya hemû sûcên şer, xirabiyek nemaye ku nekiriye. El Nusra û DAİŞ jî têde hemû çete û hêzên dijminê mirovayiyê, li herêmên dagirkirî de diparêze. Ji bo wan herêmeke bi ewle ava kiriye. Li ber çavê cîhanê bi van çetan êrişî gel dike. Rusya û DYA jî têde hêzên din rê dan vana û çavê xwe digrin. Berjewendiyên xwe esas digrin û rê didin ku, kujer û dagirkerên wekî Erdogan li Sûrî ewqas texrîbat çêbikin û dagirkeriyê bidomînin.

Rûxmî van pîlanên qirêj hemûyan jî, Erdogan encamê ku dixwast negîhîştê. Niha jî ketiye dû Putîn û dixwaze ji bo li ser Sûrî êrîşeke nû ya dagirkeriyê îcaze bigre. Sûrî ne weke Iraq`ê ye. Li wir PDK bûye şêrîkê dagirkeriyê û pêşengtî ji Erdogan re dike. DYA û NATO, îcaze û piştgîrî dane ku artêşa tirkan êrîşî gerîlla bike.  Ji ber wê pêwîst nîne ku Erdogan îcaze ji cîhekî bigre. Hêzen weke Rusya û Çin ji qirkirin û hilweşandina Kurdan re bê helwestin. Pêwîst nabînin di ragihandinê xwe de weke nûçe jî bidin.

Niha li ser xwastek a Putîn, Erdogan dixwaze bi rêveberiya Esed re hevsengiyek ava bike û ketiyê lêgerina ku Rojava û rêveberiyên xweser ji holê rake.  Erdogan dibêje“ me bi Putîn re li hev kir, ji bo tinekirina terorîstan emê hevbeş tevbigerin û emê di nava koordînê de bin“ û derdê wî yê tekane jî, ji holê rakirina kurdan e. Ji ber ku li gor wî El Nusra û çeteyên din terorist nînin. Qesta wî ji teror ne ew in. ji xwe qet behsa wana nake, naxe rojevê û navê wan bi lêv nake.

Dema ku Sûrî di bin dagirkeriyê de be, dema ku li herêmên dagirkirî de avakirina artêşeke bedîl hebe û Îdlîb jî di vê rewşî de be, çawa Şam wê bi Erdogan re li hev bike? Herwiha Erdogan dibêje “ez ji cîhanê re eşkere dikim ku dirêjahiya xeta sînor ya ji Efrîn heta Dêrik, di kurahiya 30 km de herêma min ya bi ewle ye“ û her car dide zanîn ku wê vê gotina xwe ekît pêk bînin.  Gelo li ser erdê welateke din ewqas tasaruf kirin tiştek normale? Wê Rêveberiya Sûrî vê yekê bipejirîne?

Êdî cîhan dixwaze şerê li Sûrî xelas be. Ji bilî Tirkiyê ti hêzeke din amadekariya şer nake û  ji bo ku êrîş bike li ti firsendan na gere.

Eşkereye ku piştî hevdîtina Putîn, êrîşên Tirkiyê zêde bûn. Rusya divê Tirkiyê hîn zêdetir neke belaya serê gelên Sûrî. Li hember van lîstokan, divê gelen Sûrî jî hîn bi bandor û bi rêxistinî helwest bigrin. Gelên bakûr û rojhilatê Sûrî divê dev ji destkeftiyên xwe bernedin. Cîheke demokratîk û azad ava kirine, berdêlê wê dane. Eger yekîtiya xwe biparêzin û li berxwe bidin dikarin van lîstokan vala derxîn in. Herwiha paşeroja faşîzma Erdogan jî nîne. Divê ji bo zûhakirina çavkaniya vê xirabiyê, hemû alî bikevin tevgerê û çi ji destê wan bê bikin.