Lîloz Hisên/ Qamişlo
Çand û huner dîrok û nasnameya gelan e û rastiya civakan vedibêje. Yek ji navendên Çand û Hunerê li Bakur û Rojhilatê Sûriyê navenda Mihemed Şêxo ye ya bajrê Qamişlo ye ku ji bo çand û hunera herêmê ya resen pûye çavkanî.
Ji destpêka şoreşa Rojavayê Kurdistanê li bajarê Qamişlo navenda çand û huner ya bi navê hunermed Mihemed Şêxo hate vekirin. Di navenda Mihemed Şêxo de gelek derfet ji ciwanan re hate peyda kirin da ku jêhatiyên xwe keşf bikin û bi demê re ev jêhatî hatin pêşxistin. Çand nasnameya gelekî ye ku ji gelekî din cuda dike. Huner jêhatiyeke pîroz e, ku mirov dikare di riya hunerê hestên xwe parve bike. Gelê kurd ji vê yekê mehrûm bûn, ji ber astengî û nijadperestiya ku li dijî wan pêk dihat ji hêla desthilatdar û dagirkerên Kurdistanê. Yek ji berhemên şoreşa Rojava vegera li çand û hunera kurdî ya resen bû, ku bû çekek giring li dijî desthilatdar û dagirkeran rû bi rû ne. Di navenda Mihemed Şêxo de ya Çand û Huner çanda kurdî tê parvekirin û ji cîhanê re çand û nasnameya kurdî tê aşkerekirin. Wekî din pêşwaziya tevahî pêkhateyên herêmê dike bi hemû ziman û çandên heyî bêyî cudahî di navbera pêkhateyek an olekî de. Navenda Mihemed Şêxo ya Çand û Huner di sala 2012`an hate vekirin, bi armanca parastin, pêşketina çand û huner û filklora hemû pêkhatiyan.
Di navendê de 10 komên çandî û hunerî hene, herwiha komeke xweser taybetî jinan heye û koma zarokan, beşdarî hemû çalakiyên ku li herêma Bakur û Rojhilatê Sûryiyê çêdibin; dibin. Li taxa Qidûr Beg û Girbawî navend girêdayî navenda sereke ya bajarê Qamişlo heye.
Navê komên ku cihê xwe di navendê de digrin wiha ne:
Koma Botan ya muzîkê ji 10 endaman pêk tê, Koma Pale ya muzîkê 10 endam, Koma ş.Sakîne (xweser) 10 endam, Koma ş.Welat ya (govendê) 12 endamin, Koma ş.Osman ya şano (zarok) 18 endamin, Koma şano 8 endamin.
Komên navenda Qidûr Beg yê girêdayî navenda sereke wiha ne:
Koma Kulîlkên Rojava ya muzîkê 6 endam in (zarok).
Koma Saz û Awaz ya muzîkê 10 endam in.
Komên navenda Girbawî yê girêdayî navenda sereke:
Koma Kulîlkên Girbawî ya muzîkê 24 endam in (zarok).
Koma Nêrgizên Zagros ya govendê 8 endam in.
Navedna Mihemed Şêxo ya Çand û Huner ji bo pêşwazîkirina endaman (zarok) ji temenê 6 salî heta 16 salî ye. Yên mezin ji 17 salî û jor ve pêşwazî dike.
Di navenda Mihemed Şêxo de perwerdeyên mîna govend, mûzîk fêrbûna amûran û şano tê dayîn, herwiha hejmara mamosteyên ku tê de kar dikin 9 mamoste ne.
Gelek çalakî û festîval di navenda Mihmemed Şêxo ya Çand û Huner hatin li dar xistin, mîna Mihrîcana ş.Ronahî ya govendê, Mihrîcana ş. Yekta Herekol ya şano, Mihrîcana Orkêşa ya mûzîkê û Mihrîcana Ostirmanên bi tenê ( Solo).
Kar û xebatên navenda Mihemed Şêxo ya Çand û Huner di du mehên dawî de wiha ne: tevlîbûna koman di hemleya azadiya fîzîkî ya ji bo Rêber Abdullah Ocalan, hazirtiya ji bo Mihrîcana Netewa Demokrat û konserta zarokan ya bi drûşmeya azadî ji zaroktiyê destpê dike.
Pilanên pêşerojê
li gorî rêveberê navenda Mihemed Şêxo ya Çand û Huner Ehmed Hemo hazirtiyên navendê ji bo Festîvala Govendê di 27 Mijdarê, Festîvala Şano, Festîvala Muzîkê û Şahiyên dibistanên zarokan, heye.