Mihemed Xanim / Qamişlo
Mamosteyên Zanîngeha Rojava êrişên dewleta tirkî ya dagîrker şermezar kirin û diyar kirin ku dagîrker bi êrişên ser gelên herêmê, dixwazin têkoşîna azadiyê têk bibin û temenê desthilatdariya xwe dirêj bikin.”
Bi armanca şkandina vîna gelên herêmê û têkbirina projeya Biratiya Gelan, dewleta tirkî ya dagîrker êrişên xwe yên ser bakur û rojhilatê Sûriyê didomîne. Di nava bêdengiya cîhanê de, dagîrker û çeteyên wê, gefên xwe li ser herêmê zêde dikin û ji bo qirkirina gelên herêmê bi hêzên navdewletî re di nava bazarê de ne. Mamosteyên Zanîngeha Rojava gef û êrişên dagîrkeriya tirkî şermezar kirin û rewşa heyî nirxandin.
Mamoste Menan Cefer diyar kir ku Tirkiye wek dewleteke netewperest û faşîst li ser asta Rojhilata Navî tê nasîn û wiha got: “Dewleta tirkî ya xwînmij li ser qirkirina gelên herêmê hatiye avakirin. Dewleta tirkî ciwanên gelên herêmê kom dikirin û êrişên xwe bi wan didan meşandin. Bi taybetî ciwanên Kurd. Dewleta tirkî li ser milê ciwanên Kurd xwe ava kiriye. Her wisa Îran, Iraq û Sûriyê jî ev dikirin. Di sala 1880`ê de, Rûsya li hemberî Îranê şer kir û bin ket. Rûsan wê demê got ne Farisan em şkandin, ciwanên Kurd em şkandin. Kurd ji destpêka dîrokê ve cengawer in, li seranserê cîhanê her kes vê taybetmendiyê dizan e. Gefên dewleta tirkî li ser hebûna Kurdan berî sedê salan heye û berdewam e. Hebûna Tirkiyê li Rojhilata Navî ji bo tevayiya gelên herêmê gef e. Tirkan gelê Laz pişaft û herwiha gelê Ermen jî qir kirin. Komkujiya li dijî Ermenan ji her kesî re zelal e. Herwiha qikirinên mezin derheqê Ereb û Çerkesên de li tirkiyê hatin kirin.”
Sedema binketinê xiyanet e
Cefer bal kişand ser sedemên binketina gelek serhildanên Kurdan û wiha dewamî da axftina xwe: “Bi sedê salan e Kurd dibin êzing ji bo dewletên dagîrker. Tevayî raperîn û serhildanên Kurdan jî bi xiyanetê hatine şkandin. Ji destpêka şoreşa rizgariya Kurdistanê li bakurê Kurdistanê, dewleta tirkî 262 hezar cerdevan çêkirin. Bi pereyan ji xwe re bi kar anîn û li hemberî Kurdan bi kar anîn. Çawa Osmaniyan Kurd bi destê hev didan kuştin, dema niha jî dewlta tirkî vê yekê dike. ”
Cefer diyar kir ku wê êrişên dagîrkeriya tirkî têk biçin û axaftina xwe wiha qedand: “Gelên ku vîn û hebûna xwe radestî Tirkan kirin, hatin pişaftin. Yên ku li hemberî hovîtiya tirkî li ber xwe dane Kurd bûn. Ji ber wê armanca wan ya serke qirkirina Kurdan e. Gefên Erdeogan yên dawî li ser herêmê girêdayî gelek faktorên herêmî û cîhanî ne. Çavekî dewlata tirkî li Amrîka û Rûsya ye, çavê din jî li ser çeteyên wê ye. Çeteyên xwe dide pêş û wekî êzingan wan dişewitîne. Tirkiye wê bi hêsanî nikaribe êrîş bike, lewra QSD xwediya hêzeke mezin e. Ji Rêveberiya Xweser û gelên herêmê tê xwestin ku bi her rêbazê li hemberî êrişan li ber xwe bidin. Şer ne tenê bi çekan e, pêwîst e trafîkeke dîplomasî ya xurt bê kirin. Pêwîst e gelên herêmê xwe bikin mertal û li hember êrişan bisekinin. Yekîtiya gelên herêmê wê dagîrkeriyê bişkîne.”
Hêza Civakê bingehê serkeftinê ye
Mamoste Niman Osman jî dewleta tirkî ya dagîrker wek dijmina gelê Kurd pênase kir û wiha got: “Dewleta tirkî dijmina gelê Kurd û tevayiya gelên azadîxwaz e. Rayedarên Tirkiyê her dem dibêjin hebûna Kurdan tinebûna me ye û eger Kurd konekî li Afrîka jî ava vedin, emê hilweşênin. Çi devera Kurd lê hebin, dagîrkeriya tirkî êrişî wir dike. Tirkiyê nexşeya xwe ya dagîrkirinê eşkere kiriye û dixwaze tevayiya herêmên Rêveberiya xweser dagîr bike.”
Niman Osman ji gelên hermê xwest ku hevgirtin û yekîtiya xwe bihêz bikin û axaftina xwe wiha qedand: “Pêwîst e gelê Kurd siyaseta dagîrkeriyê baş nas bike û li gorî wê xwe amade bike. Em bi hêzên xwe yên leşkerî bawer in, ew mirovin canfîda n e û gelên cîhanê fêrî berxwedanê kirine.”