Dilovan kêfo /Amûdê
Herêma Bakur û Rojhilatê Sûriyê bi hebûna gelek cihên gelerî yên kevnar û xwedî taybetmendî, zengîne. Bajarê Amûdê jî bi cihên gelerî yên xwedî taybetmenedî û kevin, navdare. Ji wan cihan ku beriya 100 salî hatiye avakirin bazara Fatorê ye.
Yek ji cihên gelerî li bajarê Amûdê bazara Fatorê ye. Ev bazar di sala 1929’an de bi hevkariya di navbera hemû pêkhateyên Amûdê hatiye damezrandin. Pêywendiya ku firoşkarên wê bi hev re girêdide heya roja îro jî berdewam e. Firoşkarên vê bazarê jî xwediyê çîrokên kevin, balkêş û dirêj in.
Sembola jiyana hevbeş ya pêkhateyên cûda ye
Bzara Fattaura ya bajarê Amûdê di navbera pêkhateyên kurd û xiristiyan de bûye sembola aştî û yekitiya gelan. Ev bajar bi awayekî hevbeş hat avakirin û bû navenda firotina çaw ji bo tevahiya herêmê. Di destpêka avabûna bazarê de, tevahiya dikanan ji axa girê dîrokî yên bi navûdeng Şermola hatine çêkirin. Lê di van demên dawî de hemû firoşkaran dîwar û dikanên sûkê ku ji kelpîçan hatibûn çêkirin, kirin çemento.
Tiştê balkêş ew e ku kurd û xiristiyan li vê bazarê bi hev re dixebitin, herwiha têkiliyên di navbera wan de pir xurte.
Derbarê bazara Fatorê ya bajarê Amûdê yek ji kevntirîn firoşkerê ku li bazarê dixebitî Mihemed Xanîsorî ji rojnameya me re axivî.
‘Ji sala 1974an û heta niha ez li vê bazarê kar dikim’
Mihemedê Xanîsorî di destpêka axaftina xwe de wiha: “Temenê min 82 Salî ye. Di sala 1950 de em hatin bajarê Amûdê, di sala 1975’an de min dikanek li bazara Fotorê vekir. Min ji wê demê heta niha ez hirbiyên jinan û destmalên mêran difroşim. Ev bazar yek ji cihên herî pîroz dibînim, ji ber ku her dikanek li vê bazarê çîrokek dirêj û balkêş lê heye. Li vê bazarê têkiliya me bi hev re pir xurte, yek ji bo her kesî û hemû ji bo yekî dixebitin. Dema ku ez lê sûkê dinêrim, gelek tiştên kevinar bala min dikişînin û hemû bîranîn li ber çavên min derbas dibin. Destpêkê de ev sûk 36 dikanên ticarî hebûn, lê îro hejmara nêzîkî 90 dikanî ye. Di sala 2019’an de bi alîkariya hemû firoşkaran me ji barastina ji baranê jora sûkê bi tabloyên tûtiyayê pêçan.”
Firoşkar Mihemed Xanîsorî wiha dawî li axaftina xwe anî: “Ev bazar ne tenê ya min û hin firoşkaran e, ya me hemûyan û em bihêvîne Ku em xwedî li hemû cihanê xwe yên kevin derkevin li kevneşopiyên xwe xwedî derkevin, hêviya jiyaneke aram ji bo hemû gelê me yên li her çar parçeyên Kurdistanê dijîn.”